Գարեջուրը Լեհաստանում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գարեջուրը Լեհաստանում
Տեսակaspect in a geographic region?
Ենթատեսակգարեջուր
 Beers of Poland Վիքիպահեստում

Գարեջուր Լեհաաստանում սկսել են արտադրել դեռ հին ժամանակներում, 10-րդ դարի վերջից։ Այն ունի ավանդույթների և կոմերցիոն գարեջրի արտադրության նշանակալի պատմություն։ Լեհաստանը Եվրոպայի երրորդ խոշորագույն գարեջրի արտադրողն է՝ արտադրելով 36,9 միլիոն հեկտոլիտր` զիջելով Միացյալ Թագավորությանը (49,5 միլիոն հլ) և հարևան Գերմանիային (103 միլիոն հլ)։

Լեհաստանը գարեջուր խմելու ավանդական երկրների շարքում առաջատարներից է։ 2018 թվականին նեկ շնչի հաշվով գարեջրի սպառմամբ Լեհաստանը չորրորդն է (100 լ) Եվրոպայում` Չեխիայից (141 լ), Ավստրիայից (107 լ) և Գերմանիայից (102 լ) հետո։ Ընդ որում, Լեհաստանը գարեջուր ներկրող 28 երկրներից 23-րդ տեղում է (վերջից 4-րդը)։ Ակցիզային տուրքից ստացված ընդհանուր եկամուտներով երրորդն է Եվրոպայում` Միացյալ Թագավորությունից և Ֆրանսիայից հետո (Պատկեր 8.3)[1]:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեհական գարեջրագործության ավանդույթը հնագույններից է աշխարհում։ Նրա արմատները գնում են դեպի Լեխի հեռավոր նախապատմական ժամանակները՝ բոլոր լեհերի լեգենդար նախահայրը։ Լեհական գարեջրագործության մասին ամենահին գրավոր հիշատակումը կարելի է գտնել Տիտմար Մերսեբուրգցու տարեգրության մեջ, ով նկարագրել է, որ «Լեհաստանի առաջին թագավորը՝ Բոլեսլավ Քաջը, ստացել է Պիվոլուբ մականունը՝ արբեցնող գարեջրի հանդեպ իր կրքի պատճառով»։ Այս փաստը վկայում է այն մասին, որ գարեջուրը Լեհաստանում հայտնի է եղել արդեն 10-րդ դարի վերջին։ Մոտավորապես նույն ժամանակ բացվել է առաջին թագավորական գարեջրի գործարանը[2]։

Գարեջուր պատրաստելը դարձել է Լեհաստանի տնտեսության շատ կարևոր բաղադրիչ։ Այս ըմպելիքի եզակի բաղադրատոմսը խստագույնս թաքցվել է, որի բացահայտումը նույնիսկ մահ էր սպառնում։ Լեհաստանի իշխանությունները հետևել են գարեջրագործների աշխատանքին և մշտապես հետևել գարեջրի որակին։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո գարեջրի գործարանների մեծ մասն ազգայնացվել է կոմունիստական ռեժիմի ներքո։ 1990-ականների սկզբին՝ կոմունիստական գաղափարախոսության փլուզումից հետո, երբ Լեհաստանն անցել է շուկայական տնտեսության, երկրում սկսել են գործել միջազգային խոշոր գարեջրի ընկերություններ[3]։ Այսպիսով, ներկայումս լեհական գարեջրի շուկայի 85%-ը վերահսկվում է ընդամենը երեք ընկերությունների կողմից։

Փոքր տարածաշրջանային ձեռնարկություններն աստիճանաբար միավորվել են Լեհաստանի տարածաշրջանային գարեջրագործական գործարանների ասոցիացիայում ( լեհ.՝ Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich ), որը գտնվում է Օլշտինում։ Այն ստեղծվել է տասը գարեջրի գործարանների համատեղ նախաձեռնությամբ, որոնք մոբիլիզացվել են ֆինանսների նախարարության կողմից ծրագրված գարեջրի ակցիզային հարկի դրույքաչափի տարբերությունների վերացման մասին տեղեկատվության միջոցով և մուտքագրվել ասոցիացիաների գրանցամատյանում 1995 թվականի օգոստոսի 16-ին[4]։

2013 թվականի վերջին Լեհաստանում գործել է 97 գարեջրի գործարան։ Լեհական գարեջրի ամենահայտնի ապրանքանիշերն են՝ Zubr, Zywiec, Okocim, Warka, Lech և Tyske:

Գարեջրի շուկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013 թվականին Լեհաստանում վաճառվել է 3,82 մլրդ. լիտր գարեջուր։ Ներքին շուկայում այս ըմպելիքի վաճառքի ընդհանուր ծավալը կազմել է գրեթե 4,5 մլրդ. : Լեհաստանի չափահաս բնակչության 88%-ը գարեջուր է խմում առնվազն տարին մեկ անգամ[5]։

Երկրի մեկ բնակչի հաշվով սպառված գարեջրի քանակով Լեհաստանը չորրորդն է Եվրամիությունում՝ զիջելով միայն Չեխիային, Ավստրիային և Գերմանիային (2012 թվականի դրությամբ)։

2012 թվականի դրությամբ Լեհաստանում[6].

  • արտադրվել է 39 605 000 հեկտոլիտր գարեջուր
  • գործել է գարեջրի 87 ընկերություն
  • գործել է 50 գարեջրի միկրոգործարան
  • գարեջրի արտադրությամբ զբաղվել է 146,3 հազար մարդ։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. The Contribution made by Beer to the European Economy 2020 թվականի հաշվետվություն (պատկերներ 7.1, 7.3, 8.3)
  2. «Польское пиво». ostarbeiter.vn.ua. 2013 թ․ դեկտեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  3. «The Contribution made by Beer to the European Economy» (PDF). www.ey.com (անգլերեն). Ernst & Young. 2013-12. Արխիվացված է օրիգինալից (pdf) 2014 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  4. «Inicjatywa i cele». Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich (լեհերեն). Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 8-ին.
  5. «В прошлом году поляки выпили пива на 4,5 миллиарда евро». polradio.pl. Polskie Radio. 2014 թ․ նոյեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 28-ին.
  6. «The Contribution made by Beer to the European Economy» (PDF). www.ey.com (անգլերեն). Ernst & Young. 2013-12. Արխիվացված է օրիգինալից (pdf) 2014 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գարեջուրը Լեհաստանում» հոդվածին։