Դեսպան Մորգենթաուի պատմությունը

Դեսպան Մորգենթաուի պատմությունը անգլ.՝ Ambassador Morgenthau's Story
Հեղինակ	Հենրի Մորգենթաու
Տեսակ	գրավոր աշխատություն
Ժանր	հուշագրություն
Թեմա	հուշագրություն
Բնօրինակ լեզու	անգլերեն
Էջեր	407
Երկիր	ԱՄՆ
Հրատարակիչ	Doubleday
Հրատարակման տարեթիվ	1918
Հրատարակում հայերեն	1919 թ.
OCLC	1173400
Թվային տարբերակ	gutenberg.org/ebooks/55343
Ambassador Morgenthau's Story Վիքիպահեստում

«Դեսպան Մորգենթաուի պատմությունը» (անգլ.՝ Ambassador Morgenthau’s Story), 1918 թվականին Նյու Յորքում հրատարակված Օսմանյան կայսրությունում ԱՄՆ դեսպան Հենրի Մորգենթաուի հուշերն են։ 1919 թվականին թարգմանվել է հայերեն։

Հենրի Մորգենթաուն «Դեսպան Մորգենթաուի պատմությունը» գրքում ներկայացրել է Օսմանյան կայսրությունում և մասնավորապես Կոստանդնուպոլսում տիրող իրադրությունը, անդրադարձել է կայսրությունում Գերմանիայի դեսպան Հանս Վանգենհայմի հետ ունեցած իր հանդիպումներին՝նշելով Առաջին աշխարհամարտի տարիներին մի շարք հարցերի վերաբերյալ Գերմանիայի ունեցած դիրքորոշումը։ Մորգենթաուն նշում է, որ 1915 և 1916 թվականներին իրականացված հայերի տեղահանությունը թուրքական նոր մեթոդ էր՝ մինչ այդ երբևէ չկիրառված։ Հեղինակի կարծիքով մարդկանց զանգվածային տեղահանության գաղափարը զուտ գերմանական էր։ Մորգենթաուն ներկայացրել է նաև հայկական հարցի շուրջ երիտթուրք առաջնորդների հետ ունեցած իր զրույցները։ Նա առանձին գլխում անդրադառնում է Օսմանյան կայսրությունում հայերի նկատմամբ իրականացված ցեղասպանության քաղաքականությանը և առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնում այն փաստին, որ հայերի տեղահանությունը, ձերբակալություններն ու ջարդերը նախապես մշակված ծրագրի հետևանք էին։

Հեղինակը

Հենրի Մորգենթաու (1856-1946 թթ.). Նրա ընտանիքը 1866 թ. ԱՄՆ է տեղափոխվել Գերմանիայի Մանհայմ քաղաքից և հաստատվել Նյու Յորքում, որտեղ Հենրի Մորգենթաուն ստացել է իրավաբանական կրթություն։ Վուդրո Վիլսոնի` ԱՄՆ նախագահ ընտրվելուց հետո` 1913 թվականին, Մորգենթաուն նշանակվել է Օսմանյան Կայսրությունում Միացյալ Նահանգների դեսպան՝ դիվանագիտական ծառայություն իրականացնելով մինչ 1916 թվականը։

Քաղվածքներ

Մորգենթաուն Օսմանյան կայսրությունից հեռանալու նախօրեին հանդիպում է Թալեաթի հետ՝ կրկին բարձրացնելով հայերի խնդիրը, ինչին Թալեաթը պատասխանում է.

Ի՞նչ կարիք կա խոսելու նրանց մասին։ Մենք լուծել ենք նրանց հարցը։ Ամեն ինչ ավարտված է։

Թալեաթն ինձ վրա մի մարդու տպավորություն թողեց, ով ուզում է ոչնչացնել բոլոր հայերին։ Նա ինձ հայտնեց, որ «Միություն և առաջադիմություն» կոմիտեն հարցն ուսումնասիրել է ամենայն մանրամասնությամբ, և տարվող քաղաքականությունը պաշտոնապես ընդունված է նրանց կողմից։ Ասում էր, որ չպետք է կարծեմ, թե տեղահանության մասին որոշումը հապճեպ է ընդունվել. իրականում այն երկար և լավ մշակված ծրագրի արդյունք է։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեսպան Մորգենթաուի պատմությունը» հոդվածին։