Կաթնային պատերազմ
Կաթնային պատերազմ (կաթնային հակամարտություն), Բելառուսի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունների սրումը 2009 թվականի հունիսի 8-ին՝ կապված կաթնամթերքի արտահանմամբ։
Հակամարտության պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համարվում է, որ հակամարտությունը կապված էր Ռուսաստան ներկրվող բելառուսական կաթնամթերքին նոր պահանջների առաջքաշմամբ։ 2008 թվականի դեկտեմբերին Ռուսաստանի տարածքում ուժի մեջ մտավ 12.06.2008 թվականի Դաշնային օրենքը «Կաթի և կաթնամթերքի տեխնիկական կանոնակարգը»[1], որի համաձայն, կաթը գյուղատնտեսական կենդանիների կաթնագեղձերի բնականոն ֆիզիոլոգիական սեկրեցիայի արդյունք է՝ առանց որևէ լրացումների այդ ապրանքին կամ դրանից որևէ նյութերի հեռացման, իսկ, օրինակ, կաթնային արտադրանքը, որը արտադրված է համակցված կամ խտացրած կաթից կամ չոր անարատ կաթից կամ չոր յուղազրկված կաթից և ջրից, համարվում է կաթնային ըմպելիք[2]։ Ընդ որում, որոշ բելառուսական արտադրողներ հայտարարեցին իրենց արտադրանքի՝ նոր պահանջներին համապատասխանելու մասին[3]։
Վ.Պուտինը Տարածաշրջանային զարգացման հարցերով կառավարական հանձնաժողովի նիստում հունիսի 19-ին նշեց, որ Բելառուսում մեծ է գյուղատնտեսական արտադրանքի բյուջետային սուբսիդավորման մակարդակը (կաթ՝ 24 %, մինչ Ռուսաստանում՝ մոտ 3 %)[4]։
Հակամարտության այլընտրանքային տարբերակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ըստ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի, հակամարտությունը հրահրվել էր ռուսական կողմից՝ փորձելով վերահսկողություն սահմանել բելառուսական կաթնամթերքի արդյունաբերությունում[5]։
- Ըստ ռուսական Newsweek ամսագրի՝ հակամարտությունը կապված է այն բանի հետ, որ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն խախտել է խոստումը (որոնք, իբր, եղել են փաստաթղթավորված). Ռուսաստանի տրամադրած 2 միլիարդ դոլար վարկի դիմաց վաճառքի են հանվել 12 բելառուսական կաթնամթերքի գործարաններից, որոնց ձեռքբերմամբ հետաքրքրված են եղել ռուս գործարարները[6]։
Հակամարտության ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 2009 թվականի հունիսի 6 - Ռուսաստանի Գլխավոր համաճարակաբան Օնիշչենկոն արգելք դրեց բելառուսական կաթի ներմուծման վրա,
- 2009 թվականի հունիսի 13 - Լուկաշենկոն սպառնաց մաքսատները վերադարձնել ռուս-բելառուսական սահմանին[7],
- 2009 թվականի հունիսի 14 - բելառուսական պատվիրակությունը հրաժարվեց մասնակցել ՀԱՊԿ հերթական նստաշրջանին՝ ռազմա-քաղաքական անվտանգության հարցերը կապելով տնտեսական անվտանգության հետ,
- 2009 թվականի հունիսի 17 - հայտարարվեց կողմերի վերջնական համաձայնության մասին՝ բելառուսական կաթնամթերքի ներմուծման շուրջ[8]։
Իրադարձությունները հակամարտության ավարտից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 2009 թվականի հուլիսի 2 - Օնիշչենկոն բելառուս կաթնարտադրողներին մեղադրեց կաթնամթերքը փորձաքննության չներկայացնելով համաձայնությունների խախտման մեջ և հայտարարեց, որ ստեղծված իրավիճակը գնահատվում է ռուսական կողմի կողմից «որպես Բելառուսի կողմից ձեռք բերված համաձայնությունների նպատակուղղված տապալում»[9]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Текст Федерального закона № 88-ФЗ
- ↑ «Подготовка к вступлению в силу Федерального закона «Технический регламент на молоко и молочную продукцию»». Роспотребнадзор. 10 декабря 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ «Белорусские молокоперерабатывающие предприятия заявляют о соответствии их продукции требованиям российского техрегламента на молоко» (ռուսերեն). Интерфакс-Запад. 13 июня 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ «В. В. Путин провёл заседание Правительственной комиссии по вопросам регионального развития». Официальный сайт Председателя Правительства РФ. 19 июня 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ Александр Класковский (8 июня 2009). «Российская пуля ушла в белорусское молоко» (ռուսերեն). Naviny.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ Надежда Иваницкая, Максим Швейц Братская немощь // Русский Newsweek. — 22 июня 2009. — № 26 (247).
- ↑ «Минск решил вернуть таможню на границу с Россией». Lenta.ru. 13 июня 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ «Россия и Белоруссия завершили «молочную войну»». «Молочная война» с Белоруссией. Lenta.ru. 17 июня 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ «Онищенко обвинил Белоруссию в срыве договоренностей по молоку». «Молочная война» с Белоруссией. Lenta.ru. 2 июля 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Молочная «война»» (ռուսերեն). NewsBY.org. 15 июня 2009 — 8 июля 2010. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- «Молочная война». Личные деньги. 2009 թ․ հունիսի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ««Молочная война» с Белоруссией». Lenta.ru. 6 июня 2009 — 2 июля 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- Александр Заяц (17 июня 2009). «Российские молочники отстаивают свои интересы, белорусские - молчат» (ռուսերեն). TUT.BY. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- Виталий Силицкий: «Роспотребнадзор уже давно превратился в силовое министерство иностранных дел России»(բելառուս.) = Сіліцкі: «Расспажыўнагляд ужо даўно ператварыўся ў сілавое міністэрства замежных справаў Расіі» // Радио TUT.BY. — 17 июня 2009. Архивировано из первоисточника 4 Մարտի 2016.
- Мария Железнова Белоруссия. Молочно-политическая война // Русский Newsweek. — 15 июня 2009. — № 25 (246).