Կոչանիի աշտարակներ
 | |
 | |
 |
Կոչանիի աշտարակներ, ճարտարապետական հուշարձանների համալիր Հյուսիսային Մակեդոնիայի Կոչանի քաղաքում։ Չնայած այն հանգամանքին, որ աշտարակները կառուցվել են 17-րդ դարի երկրորդ կեսին, դրանք խոսակցականում հայտնի էին որպես «միջնադարյան աշտարակներ»։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշտարակները կառուցվել են այն ժամանակաշրջանում, երբ քաղաքը գտնվել է Օսմանյան կայսրության տիրապետության ներքո։ Ձևավորման և ոճի վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել Մերձավոր Արևելքի ճարտարապետությունը։
Գտածոների համաձայն՝ Կոչանի քաղաքում և նրա շրջակայքում կառուցվել են երեք աշտարակներ, որոնցից երկուսը գտնվում են քաղաքում՝ Կոչանսկա գետի երկու ափերին, իսկ երրորդը՝ Դոլնի Պոդլոգ գյուղում։ Աշտարակները կատարել են միանգամից երկու գործառույթ՝ բնակելի և պաշտպանական[1]։ Աշտարակներից մեկի գագաթին, որը կառուցվել է 19-րդ դարում, եղել է ժամացույց։
1957 թվականին երկու քաղաքային աշտարակներ ստացել են մշակութային հուշարձանի կարգավիճակ․ դրանք մնում են 17-րդ դարի միակ շինությունները Կոչանի քաղաքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշտարակը գտնվում է քաղաքի կենտրոնում՝ Կոչանսկա գետի աջ ափին խիտ բնակեցված տարածքում և ունի 15,35 մետր բարձրություն։ Շենքի հասցեն է՝ Իլինդենսկայա 1։ 1978 թվականին աշտարակը ռեստավրացիայի է ենթարկվել և աշխատանքներ են տարվել կառույցի ամրացման ուղղությամբ։
Աշտարակի ընթացիկ գործառույթները՝
- նկուղում տեղակայված են զուգարանները,
- ցոկոլային հարկում գտնվում է հնագույն մետաղադրամների հավաքածու,
- առաջին հարկում գտնվում է հնագիտական հավաքածու,
- երկրորդ հարկում տեղակայված է գրադարան։
Աշտարակն ունի քառակուսի հիմք՝ 6,65 × 6,65 մ, կառուցված է քարով և կրակաթով։ Հարկերը միացված են փայտե աստիճաններով։ Մուտքը գտնվում է հարավային կողմում։ Դուռը պատրաստված է հաստ կաղնե տախտակներից, ներսից երեսպատված երկաթե ձողերով և ամրացված երկու լայնակի հեծաններով, որոնք տեղավորվում են կողային պատերի ակոսների մեջ։ Պատերը զանգվածային են, անկյունները շարված են դեղնավուն ավազաքարերով։
Վերին հարկի պատուհանախորշերը կառուցված են մշակված քարե բլոկներից և ունեն արխիտրավ գոգեր և կիսաշրջանաձև քարե կամարներ։ Պատուհանները պաշտպանված են երկաթյա ճաղավանդակներով։ Ներքևի շինություններում պատուհանների փոխարեն կան հրակնատներ՝ դրսից նեղ և դեպի ներս ընդլայնվող կոնաձև։ Աշտարակի արևելյան կողմում կա փայտյա պատշգամբ։ Երկու վերին հարկերում կան քարե վառարաններ, որոնք կառուցված են դեմ դիմաց[2]։
Հատակին անցք կա, որտեղից քաղաքի պաշտպանության ժամանակ եռման յուղ են լցրել կամ քարեր նետել հարձակվողների վրա։
Գետի ձախ ափին գտնվող աշտարակը կոչվում է Սաատ Կուլա։ Այն դեռևս չի վերականգնվել և գտնվում է անմխիթար վիճակում։