Հնդկական ամառ (նկար, Խելմոնսկի)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հնդկական ամառ
տեսակգեղանկար
նկարիչՅուզեֆ Խելմոնսկի
տարի1875
բարձրություն119,5 ± 0,1 սանտիմետր
լայնություն156 ± 1 սանտիմետր
ժանրկենցաղային ժանր
նյություղաներկ[1] և կտավ[1]
գտնվում էՎարշավայի ազգային թանգարան
հավաքածուՎարշավայի ազգային թանգարան
Ծանոթագրություններ

«Հնդկական ամառ» (լեհ.՝ Babie lato), լեհ նկարիչ-ռեալիստ Յուզեֆ Խելմոնսկու նկարներից։ Այս ստեղծագործությունը հեղինակը վրձնել է 1875 թվականին։ Յուղաներկով կտավի չափերն են 119,7 × 156,5 սմ։

Այսօր «Հնդկական ամառ» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Վարշավայի ազգային թանգարան (Վարշավա, Լեհաստան

Նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Հնդկական ամառ» ստեղծագործությունում հեղինակը նկարել է երիտասարդ բոկոտն գյուղացի աղջկա, որը պառկած է արոտավայրում և բարձրացնելով աջ ձեռքը՝ սարդոստայն է բռնել։ Նա հագել է սպիտակ շրջազգեստ և վերնաշապիկ։ Գլխի տակ դրել է դեղին գլխաշոր, որն առանձնանում է ցայտերանգությամբ և լուսավորում է կենտրոնական կոմպոզիցիան։ Հորիզոնի գիծը գտնվում է գրեթե նկարի կենտրոնում։ Արևի լույսը, չոր խոտը և ամպամած երկինքը ստեղծում են սեպտեմբերյան անդորր օրվա մթնոլորտ։ Հետին պլանի ձախ կողմում պատկերված են խոշոր եղջերավոր անասունների նախիր և գյուղացիների ֆիգուրներ։ Այդտեղ նկարիչը նկարել է նաև սև շան։ Նկարում գերակշռում են շագանակագույնի և մոխրագույնի նրբերանգները, որոնք ընդգծում են հնդկական ամռան մթնոլորտը[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուզեֆ Խելմոնսկին «Հնդկական ամառ» ստեղծագործությունը նկարել է 1875 թվականին Վարշավայում՝ դեպի Ուկրաինա կատարած կարճատև ուղևորությունից հետո։ Հեղինակը տարվել է գյուղական կյանքով և դրա հանապազօրյա ռիթմերով, որոնք թելադրում է բնությունը։ Նկարն առաջին անգամ ցուցադրվել է Զախենտա ազգային պատկերասրահում, որտեղ հակասական կարծիքներ են հնչել․ որոշ դիտողներ ու քննադատներ կարծել են, որ հեղինակը պատկերել է կեղտոտ, բոկոտն գյուղացու հասարակ շորերով։ Նկարում պատկերված տեսարանն ընկալվել է չափազանց ռեալիստական[3][4]։ Նկարն իր արժանի գնահատականը ստացել է մի քանի տարի անց միայն[5]։

1894 թվականին նկարը գնել է կոլեկցիոներ Իգնատ Կորվին-Միլևսկին։ 1929 թվականին այն ձեռք է բերել Վարշավայի ազգային թանգարանը։

«Հնդկական ամառ» ստեղծագործության տեսարանը հիմք է հանդիսացել 2023 թվականին «Ռամիկները» վեպի կինոադապտացիայի համար, որտեղ գլխավոր հերոս Յագնան այս շորերով ու դիրքով է նկարահանվել ֆիլմում[6][7][8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 https://cyfrowe.mnw.art.pl/en/catalog/509735
  2. «Babie lato» (լեհերեն). Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  3. «Józef Chełmoński "Babie lato"» (լեհերեն). 2015 թ․ օգոստոսի 3. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  4. «Indian Summer – Józef Chełmoński». Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  5. «Babie lato» (լեհերեն). Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  6. Kwiatkowska, Beata (2021 թ․ օգոստոսի 19). «"Chłopi" Doroty Kobieli - "Ten film będzie namalowany w stylu Młodej Polski"». Polskie Radio (լեհերեն). Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 6-ին. «- Nie chcemy, żeby to wyglądało jak komputerowo przerobione zdjęcia aktorskie, ale żeby film był malowniczy, żeby było widać pociągnięcia pędzla, może nie tak wygładzone jak u Chełmońskiego, który zresztą i tak jest jedną z inspiracji w naszym filmie. Wykorzystaliśmy "Babie lato" i "Żurawie", bardzo ładnie to wygląda - przybliżał proces powstawania filmu jego producent.»
  7. «Jakie obrazy zainspirowały kadry z filmu „Chłopi"?». Niezła Sztuka (լեհերեն). 2023 թ․ հոկտեմբերի 21. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 6-ին.
  8. Schreiber, Paweł (2024 թ․ հունվարի 17). «Namalować „Chłopów"». Miesięcznik „Teatr” (լեհերեն). Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 6-ին. «W momencie, kiedy na ekranie pojawia się zaplątana w dłoń Jagny (Kamila Urzędowska) nitka babiego lata, od razu wiadomo, co będzie dalej. [...] Jagna odchyli głowę do tyłu, a stojący w tle czarny piesek zastygnie w odpowiedniej pozie. Widzowie Chłopów w reżyserii DK i Hugh Welchmanów patrzą na obraz Babie lato Józefa Chełmońskiego.»