Սուրբ Հարություն խաչքար-հուշակոթող

Սուրբ Հարություն խաչքար-հուշակոթող;
Շինության ձև	խաչքար-հուշակոթող
Ներկա վիճակ	Կանգուն

Սուրբ Հարություն խաչքար-հուշակոթող, գտնվում է Սուրբ Տրդատ եկեղեցու բակում։

Հեղինակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանդակագործ՝ վարպետ - քանդակագործ Վարազդատ Հարությունյան

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրբ Հարություն խաչքար-հուշակոթողն օծել է Վայոց ձորի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Աբրահամ արքեպիսկոպոս Մկրտչյանը։ Օծման արարողությանը ներկա են գտնվել Շիրակի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Միքայել եպիսկոպոս Աջապահյանը, Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսությունից ուխտավորաբար Հայաստանում գտնվող Գերաշնորհ Տ. Գեղամ արքեպիսկոպոս Խաչերյանը, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի հոգևոր կրթական հաստատությունների վերատեսուչ Գերաշնորհ Տ. Գևորգ եպիսկոպոս Սարոյանը, ՀՀ Վայոց ձորի մարզպետ Էդգար Ղազարյանը, մարզային և քաղաքային իշխանության ներկայացուցիչներ, տարածաշրջանի քաղաքապետեր և համայնքապետեր, ճեմարանի ավարտական լսարանի սարկավագներ, բարձրաստիճան հյուրեր, նաև հյուրեր ԱՄՆ-ից, Ռուսաստանի Դաշնությունից, Կանադայից, Արցախից, բազմաթիվ ուխտավորներ Հայաստանի տարբեր մարզերից^[1]։ Հարություն խաչքար-հուշակոթողը ստեղծվել է Նյու պլաստ ընկերության հիմնադիր Գրիգոր Գրիգորյանի հովանավորությամբ։

Խաչքարագործ վարպետ Վարազդատ Համբարձումյանն, իր մտահղացումամբ, ընտրել է խաչքարերի հայտնի և ճանաչելի օրինակները և դրանք մեկտեղել լեռնատեսք ճարտարապետական մեկ կառույցի մեջ։ Դեպի երկինք բարձրացող կոթողը հավաստում է հայ մշակույթի անսասանությունն ու հավերժությունը։ Ըստ վարպետի՝ այն հայության համախումբ և միասնական աղոթքն է՝ ուղղված առ Աստված։

«Հարություն» խաչքար-հուշակոթողը բաղկացած է 12 խաչքարերից՝

Հրեշտակներով խաչքար - 13-րդ դար, ծագման վայրն անհայտ է, այժմ պահվում է Մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնում, Հավանական ծագումը՝ Կոտայք կամ Գեղարքունիք
Դավթոնի խաչքար - 1158 թվական, Օխտը եղցի վանք (Արցախ)
Հովհանիսի խաչքար -1602 թվական, Ջուղա, այժմ պահվում է Մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնում
Դանիելի խաչքար - 13-րդ դար, Նորատուս (Գեղարքունիք)
Մոնումենտալ խաչքարով քանդակ - 13-րդ դար, Հաղարծին (Տավուշ)
Թռչուններով խաչքար - 13-րդ դար, Առինջ (Կոտայք)
Լուսային նշաններով խաչքար - 9-10-րդ դդ., Մաքենյաց վանք (Գեղարքունիք), այժմ պահվում է Մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնում
Հայր Վարդիկի խաչքարերից - 1041 թվական, Ցախաց Քար վանք (Վայոց ձոր)
Պողոս վարպետի խաչքարը - 13-րդ դար, Գոշավանք (Տավուշ)
Մոմիկի խաչքարերից - 1308 թվական, Նորավանք (Վայոց ձոր), այժմ պահվում է Մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնում
Նռնաքանդակներով քանդակ - 13-րդ դար, Փոքր Մասրիկ, (Գեղարքունիք)
Հորիզոնական արմավազարդով խաչքար - 11-րդ դար, Հաղպատի վանք (Լոռի)