Տավուշի մարզի մատուռների ցանկ
Ստորև ներկայացված է Հայաստանի Տավուշի մարզի մատուռների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]։
# | Պատկեր | Անուն | Կառուցման տարեթիվ | Բնակավայր և հեռավորությունը | Լրացուցիչ տվյալներ |
---|---|---|---|---|---|
1 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | քաղաք Իջևան | ||
2 | Մատուռ | 13-րդ դար | քաղաք Բերդ | Ավերված է։ | |
3 | Մատուռ | 13-րդ դար | քաղաք Բերդ, գյուղատեղիի հարավային եզրին | Կիսավեր է։ | |
4 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | քաղաք Դիլիջան, գյուղատեղիի հյուսիսային մասում | Թաղը և արևմտյան պատի որոշ հատվածներ փլված են։ | |
5 | Մատուռ | 5-6-րդ դարեր | քաղաք Դիլիջան | Պահպանվել են հիմնապատերը։ | |
6 | Մատուռ | վերակառուցում
19-րդ դար |
քաղաք Դիլիջան | ||
7 | Մատուռ | 17-18-րդ դարեր | քաղաք Դիլիջան | Հիմնավեր է։ | |
8 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | քաղաք Դլիջան | Ավերված է։ | |
9 | Մատուռ | 10-12-րդ դարեր | Դիլիջան քաղաքի Գոլովինո թաղամասում, «Միկիտանի թալա» վայրում | Պահպանվել են խորանի հատվածը,
հյուսիսային և արևմտյան պատերը։ | |
10 | Մատուռ | 19-րդ դար | Դիլիջան քաղաքից 7 կմ հյուսիս-արևելք, Շամախյան թաղամասի ֆերմաների մոտ | ||
11 | Մատուռ Սուբ Սարգիս | 18-19-րդ դարեր | Դիլիջան քաղաքի Շամախյան թաղամասի հարավ-արևելյան եզրին, բարձունքի վրա | Կիսավեր է։ | |
12 | Մատուռ | վերակառուցում՝
20-րդ դարի սկիզբ՝ |
Նոյեմբերյան քաղաքից 10 կմ արևմուտք | ||
13 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Աղավնավանք գյուղից 1 կմ արևելք, Գետիկ գետի աջ ափին, խճուղու եզրին, ժայռի տակ | ||
14 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Աճարկուտ | Ավերված է։ | |
15 | Մատուռ | միջնադար | Աճարկուտ գյուղի գյուղատեղիում | ||
16 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Աճարկուտ, վանքից մոտ 700 մ հարավ-արևելք, Կիրանց գետի աջ ափին | Ավերված է։ | |
17 | Մատուռ | 13-րդ դար | Աճարկուտ գյուղի գյուղատեղիի հյուսիս-արևմտյան եզրին | Ավերված է։ | |
18 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Աճարկուտ գյուղի գյուղատեղիի կենտրոնում | Կիսավեր է։ | |
20 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Աճարկուտ գյուղի գլխավոր եկեղեցուց հյուսիս | Կիսավեր է։ | |
21 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Այգեհովիտ գյուղի գերեզմանոցի հարավային մասում | Ավերված է։ | |
22 | Մատուռ «Կոտրած եղցի» | 17-րդ դար | գյուղ Այգեհովիտ | Կիսավեր է։ | |
23 | Մատուռ | 17-18–րդ դարեր | Այգեհովիտ գյուղի գյուղատեղիի կենտրոնում | Ավերված է։ | |
24 | Մատուռ | 14-15-րդ դարեր | Այգեհովիտ գյուղի գերեզմանոցի կենտրոնում | Ավերված է։ | |
25 | Մատուռ | 17-18-րդ դարեր | Այգեհովիտ գյուղից 6 կմ հյուսիվ-արևմուտք, Համզասար տանող անտառամիջյան ճանապարհից ձախ | Ավերված է։ | |
26 | Մատուռ | 13-րդ դար | Այգեձոր գյուղի գերեզմանոցում | Կիսավեր է, պատերը պահպանվել են 2 մ բարձրությամբ։ | |
27 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Այգեձոր | Ավերված է։ | |
28 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Այգեձոր | ||
29 | Մատուռ Սուրբ Հովհաննես (Սրբանես) | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Աչաջուր | Հարավային պատի վրա նկատվում են որմնանկարների հետքեր։ | |
30 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Աչաջուր | Ավերված է։ | |
31 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Աչաջուր, Սուրբ Աստվածածին եկեղեցուց հյուսիս | ||
32 | Մատուռ | 16-17-րդ դարեր | գյուղ Աչաջուր | ||
33 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Աչաջուր գյուղի ճանապարհից ձախ, բլրի վրա | Ավերված է։ | |
34 | Մատուռ | 18-րդ դար | Արճիս գյուղի եկեղեցուց հարավ-արևմուտք | ||
35 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Բերդավան | Պահպանվել են պատերը 1-1.5 մ բարձրությամբ։ | |
36 | Մատուռ | 16-17-րդ դարեր | Բերդավան գյուղի հարավային եզրին | ||
37 | Մատուռ | 17-րդ դար | Գանձաքար գյուղի գերեզմանոցի կենտրոնում | Կիսավեր է։ | |
38 | Մատուռ Սուրբ Կիրակի («Խոջաբազարի խաչ») | 1286թ․ | գյուղ Գանձաքար | Գմբեթավոր, կառուցված է խոշոր ժայռաբեկորի վրա։ | |
39 | Մատուռ Սուրբ Սարգիս | 14-15-րդ դարեր | Գոշ գյուղի հարավ-արևելյան մասում | Ավերված է։ | |
40 | Մատուռ Սուրբ Առաքելոց | 13-րդ դարի սկիզբ | Գոշ գյուղի հուշարձանախմբի արևելյան կողմում | ||
41 | Մատուռ Սուրբ Հռիփսիմե | 1208թ․ | գյուղ Գոշ, կից է Սուրբ Աստվածածին եկեղեցուն հարավից | ||
42 | Մատուռ | 11-12-րդ դարեր | գյուղ Թեղուտ | Ավերված է։ | |
43 | Մատուռ | 11-12-րդ դարեր | գյուղ Թեղուտ | Ավերված է։ | |
44 | Մատուռ Սուրբ Գևորգ | 11-րդ դար | գյուղ Թովուզ | Ավերված է, պահպանվել են արևելյան և արևմտյան պատերի որոշ հատվածներ։ | |
45 | Մատուռ | 17-18-րդ դարեր | Թովուզ գյուղի գյուղատեղիից 100 մ արևելք | Ավերված է։ | |
46 | Մատուռ | 17-րդ դար | Իծաքար գյուղից 2 կմ արևմուտք, «Իծաքարի թալա» բացատի արևմտյան եզրին | ||
47 | Մառուռ | միջնադար | Իծաքար գյուղի արևմտյան եզրին, Իջևան տանող ճանապարհի աջ կողմում | Ավերված է։ | |
48 | Մատուռ «Խեչի Ձոր» | 18-րդ դար | Լճկաձոր գյուղից 3 կմ հյուսիս-արևելք, նույնանուն տեղամասում | Փլված են տանիքը և պատերի վերնամասերը։ | |
49 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Խաչարձան գյուղի գյուղատեղիի արևելյան եզրին | Ավերված է։ | |
50 | Մատուռ Սուրբ Գևորգ | 13-15-րդ դարեր | Ծաղկավան գյուղից 0.5 կմ հյուսիս-արևմուտք | ||
51 | Մատուռ «Խորանիկ» | 12-րդ դար | Ծաղկավան գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու հարավ-արևելյան կողմում | Կիսավեր է։ | |
52 | Մատուռ «Խաչի Յալ» | 11-12-րդ դարեր | Կիրանց գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք | Ավերված է։ | |
53 | Մատուռ | 13-14-րդ դարեր | գյուղ Կիրանց, գլխավոր եկեղեցուց
հարավ-արևմուտք, պարսպինկից |
Կիսավեր է։ | |
54 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Կոթի | ||
55 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Կողբ, եկեղեցուց 10 մ հարավ | Պահպանվել է խորանի հատվածը։ | |
56 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Կողբ գյուղի գերեզմանոցի կենտրոնում | Պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ։ | |
57 | Մատուռ | 17-18-րդ դարեր | Կողբ գյուղի գյուղատեղիի կենտրոնական մասում | Պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ։ | |
58 | Մատուռ | 10-12-րդ դարեր | Կողբ գյուղի գյուղատեղիից 0.5 կմ հյուսիս, սարի գագաթին | Ավերված է։ | |
59 | Մատուռ-դամբարան | 12-13-րդ դարեր | գյուղ Կողբ, վանքից 300-400 մ հյուսիս | Կիսավեր է։ | |
60 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Հաղարծին գյուղի գյուղատեղիի հյուսիսային մասում | Ավերված է։ | |
61 | Մատուռ | 13-րդ դար | Կիսավեր է,
ունի արևմուտքից կից նախասրահ։ | ||
62 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Հաղարծին, կից է Սուրբ Գրիգոր եկեղեցուն հյուսիսից | ||
63 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Հաղարծին, հիմնական հուշարձանախմբից 300 արևելք, բլրալանջին | ||
64 | Մատուռ «Սուրբ» կամ «Խաչ» | 12-13-րդ դար | գյուղ Հովք | ||
65 | Մատուռ | 13-14-րդ դարեր | Հովք գյուղի դիմաց, գետի մյուս ափին,
ճանապարհից 3-4 կմ հարավ-արևելք, անտառում |
||
66 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Մոսեսգեղ գյուղից 3 կմ արմուտք, Պառավաքար տանող ասֆալտապատ ճանապարհի աջ կողմում, սարի վրա | Հնավայրի տարածքում երբևէ եղած 3 մատուռներից փոքրիշատե պահպանվածն է, մյուս երկուսը հիմնովին ավերված են։ | |
67 | Մատուռ | ուշ միջնադար | գյուղ Նորաշեն | ||
68 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Չինարի գյուղի հիմնական հուշարձանախմբից 300-350 մ արևելք | Կիսավեր է։ | |
69 | Մատուռ | 13-րդ դար | Չինարի գյուղի հիմնական հուշարձանախմբից 500 մ արևելք | Կիսավեր է։ | |
70 | Մատուռ Սուրբ Կիրակի | 13-րդ դար | գյուղ Չինարի, Սուրբ Աստվածածին եկեղեցուց հարավ | ||
71 | Մատուռ | 14-15-րդ դարեր | գյուղ Չինչին | Կիսավեր է, քանդված է ծածկը։ | |
72 | Մատուռ | 12-13-րդ դարեր | Չինչին գյուղի գյուղատեղիում | Քանդված են տանիքը, արևմտյան պատի մի մասը։ | |
73 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Պառավաքար | Կիսավեր է։ | |
74 | Մատուռ | 16-17-դ դար | Ջուջևան գյուղի հարավ-արևմտյան եզրին, քարհանքից 50 մ հյուսիս-արևելք | Կիսաժայռափոր է, կիսավեր։ | |
75 | Մատուռ | 17-րդ դար | գյուղ Սարիգյուղ | Ավերված է։ | |
76 | Մատուռ սբ Խաչ | 13-րդ դար վերակառուցում՝
20-րդ դար |
Սարիգյուղ գյուղի բլրի գագաթին | ||
77 | Մատուռ «Ներքին Շեն» («Մանդուռի Յալ») | 1861թ․ | Վազաշեն գյուղից 1 կմ հյուսիս | ||
78 | Մատուռ | 13-րդ դար | Վարագավան գյուղի գերեզմանոցի արևելյան եզրին | Կանգուն է։ | |
79 | Մատուռ | 13-րդ դար | գյուղ Վարագավան | Պահպանվել է հյուսիսային պատը։ | |
79 | Մատուռ | 13-րդ դարի վերջ | գյուղ Վարագավան, կից է Սուրբ Անապատ եկեղեցու հարավային ճակատին | Քանդված է հարավային պատը։ |
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Արագածոտնի մարզի մատուռների ցանկ
- Արարատի մարզի մատուռների ցանկ
- Արմավիրի մարզի մատուռների ցանկ
- Վայոց ձորի մարզի մատուռների ցանկ
- ՀՀ վանական համալիրների ցանկ
- Արցախի վանական համալիրների ցանկ
- Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հայաստանի կառավարության 30 դեկտեմբերի 2004 թվականի N 1929-Ն որոշում
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
- ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան
|
|
|