Փայտոջիլներ
 |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Փայտոջիլներ, կիսակարծրաթևների կարգի արյունածուծ միջատներ։
Մարմինը տափակ է, երկարությունը՝ 4,9–6,4 մմ, էգերինը՝ 4,8–8,4 մմ։ Հասուն փայտոջիլների գունավորումը դարչնակարմիր է, թրթուրներինը՝ դժգույն դեղին։ Բերանային ապարատը ծծող-ծակող տիպի է։ Սուր, տհաճ հոտով արտազատուկ արտադրող գեղձերը բացվում են 3-րդ զույգ ոտքերի հետևում։
Հայտնի են 2–2,5 հզ. մակաբույծ, գիշատիչ և բուսակեր տեսակներ։
ՀՀ-ում, որպես արտաքին մակաբույծ, հանդիպում է անկողնու փայտոջիլը կամ անկողնու մլուկը։ Փայտոջիլներն ապրում են հիմնականում բնակարաններում, փայտե կահույքի մեջ, հավանոցներում, ճագարանոցներում, կրծողների բներում և այլուր։
Սնվում են գիշերը՝ միայն արյունով. յուրաքանչյուր անգամ 1 անհատը ծծում է 7 մգ արյուն, ինչը տևում է մինչև 15 րոպե։ Սնվում են 24–48 ժամը մեկ։ Առանց սնվելու կարող են ապրել մինչև 1,5 տարի։
Զարգանում են ոչ լրիվ կերպարանափոխությամբ։ Էգն օրական դնում է մինչև 12, իսկ կյանքի ընթացքում՝ մինչև 500 ձու։ Բարենպաստ ջերմաստիճանի դեպքում 21–22 օրում ձվից դուրս է գալիս թրթուրը։
Փայտոջիլները մեծ վնաս են հասցնում անասնապահությանը, հատկապես՝ թռչնաբուծությանը։ Պայքարի հիմնական միջոցը անասնաշենքերի, թռչնանոցների միջատազերծումն է՝ քլորոֆոսի, կարբոֆոսի և այլ լուծույթներով։
Բնակարաններում փայտոջիլների դեմ պայքարի միջոցառումներն են բնակարանի պարբերաբար նորոգումները (անցքերը փակելը՝ միջատասպան նյութ ավելացրած սոսնձով պաստառներ փակցնելով), փայտե կահույքի վրա փայտոջիլների և դրանց ձվերի կուտակումների տեղերում եռջուր լցնելը, փոշեկուլով փափուկ կահույքի մաքրելը և այլն։
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դպրոցական մեծ հանրագիտարան, գիրք 1, հատոր 2, էջ 491։