996 աշխատանքային ժամ համակարգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
996 աշխատանքային ժամ համակարգ
մեթոդ Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիաանհատական աշխատաժամանակ Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էաշխատանքային իրավունքներ, Հուզական այրում Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայք996.icu Խմբագրել Wikidata
ԹույլատրագիրAnti 996 License Խմբագրել Wikidata

996 աշխատանքային ժամ համակարգ (չինարեն՝ 996工作制) աշխատանքային գրաֆիկ է, որն անօրինական կերպով կիրառվում է Չինաստանի բազմաթիվ ընկերությունների կողմից։ Այն ստացել է իր անվանումը այն բանից, որ աշխատակիցները աշխատում են առավոտյան ժամը 9 :00-ից մինչև երեկոյան 21:00-ն, շաբաթական 6 օր, այսինքն՝ շաբաթական 72 ժամ, օրական 12 ժամ[1][2][3][4][5][6]։ Չինական մի շարք ինտերնետային ընկերություններ ընդունել են այս համակարգը որպես իրենց պաշտոնական աշխատանքային գրաֆիկ։ Քննադատները պնդում են, որ 996 աշխատանքային ժամ համակարգը Չինաստանի աշխատանքային օրենսդրության խախտում է և այն անվանել են «ժամանակակից ստրկություն»[7][8]։

2019 թվականի մարտին GitHub-ի միջոցով «հակա-996» բողոքի ակցիա է սկսվել[9][10][11]։ Այդ ժամանակից ի վեր՝ 996-ի հարցը Չինաստանում աճող դժգոհության էր հանդիպում, սակայն չնայած համակարգից ազատվելու պաշտոնական խոստումներին, այն դեռևս տարածված է 2024 թվականի դրությամբ[12][13][14]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաժամյա աշխատանքի մշակույթը երկար պատմություն ունի չինական ՏՏ ընկերություններում[15], որտեղ հիմնականում կենտրոնանում են արագության և ծախսերի կրճատման վրա[16]։ Ընկերությունները կիրառում են մի շարք միջոցառումներ, ինչպիսիք են տաքսիների ուղեվարձի փոխհատուցումը այն աշխատակիցների համար, ովքեր աշխատում են գրասենյակում մինչև ուշ գիշեր, որպեսզի խրախուսեն արտաժամյա աշխատանքը[17]։

Հայտնի է, որ երկար ժամերով աշխատելու այս համակարգը քիչ ընդմիջումներով մեծացնում է աշխատողների մոտ մտավոր և ֆիզիկական խնդիրների առաջացումը։ Ենթադրվում է, որ քաղաքային աշխատողների ավելի քան երեք քարորդը մեծ քաղաքներում, ինչպիսիք են Պեկինը, Շանհայը և Գուանչժոուն տառապում են աշխատանքի հետ կապված հոգնածությունից, մկանային-կմախքային ցավից, քնի կամ ուտելու խանգարումներից, մասնագիտական սթրեսից և աշխատանք-ընտանիք անհավասարակշռությունից[18][19]։ Ըստ Չինաստանի պետական People's Daily լրատվամիջոցի 2013 թվականի հարցումը ցույց է տվել, որ չինացի ՏՏ ոլորտի աշխատողների 98,8%-ն ասել է, որ առողջական խնդիրներ ունի[20][21]։ Չինաստանում 996 համակարգի և արտաժամյա աշխատանքի այլ համակարգի պատճառով վերջին տասնամյակների ընթացքում բազմաթիվ գերաշխատանքից մահեր և ինքնասպանությունների դեպքեր են գրանցվել[22][23]։

2020 թվականին մի ուսումնասիրություն ցույց է տվել, որ «չինական բիզնեսներն ավելի հավանական է, որ հետևեն երկար աշխատանքային ժամերին, քան ամերիկյանները»[24]։ Մեկ այլ ուսումնասիրություն 996 մշակույթը համեմատել է«ժամանակակից ստրկության» հետ, որը ձևավորվել է «անսահմանափակ գլոբալ կապիտալիզմի և հիերարխիայի և հնազանդության կոնֆուցիական մշակույթի» համադրությամբ[7]։

Ներգրավված ընկերություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

58.com[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականի սեպտեմբերին 58.com գաղտնի գովազդային կայքը պաշտոնապես հայտարարել է996 աշխատանքային ժամ համակարգի ընդունման մասին[25]՝ արժանանալով աշխատակիցների և սոցիալական մեկնաբանների քննադատությանը։ Ընկերությունը պատասխանել է, որ 996 համակարգը խրախուսվող, այլ ոչ պարտադիր պրակտիկա է լինելու[26][27]։

ByteDance[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի մայիսին CNBC-ի մի հոդվածում ասվում էր, որ TikTok-ի մայր ընկերության ByteDance-ի աշխատողները դժգոհ են այնտեղ 996 աշխատանքային գրաֆիկից և որ մարդիկ դրա պատճառով հրաժարվում են TikTok-ում աշխատանքի հնարավորությունների[28]։ 2021 թվականի նոյեմբերին ByteDance-ը հեռացել է 996-ից և որոշել ավելի կարճ աշխատանքային ժամեր[29]։ Այնուամենայնիվ 2022 թվականի փետրվարի 23-ին հաղորդվել էByteDance-ի 28-ամյա աշխատակցի հանկարծակի մահվան մասին այն բանից հետո, երբ նա նախօրեին հաղորդագրություն էր հրապարակել Maimai-ում՝ կարիերայի և սոցիալական ցանցերի հարթակում։ Ավելի ուշ ByteDance-ը հայտարարություն է տարածել, որը կիսվել է Չինաստանում իր աշխատակիցների հետ ներքին նամակով, ըստ որի՝ աշխատակիցը գլխապտույտ է ունեցել ընկերության մարզասրահում մեկ ժամ մարզվելուց հետո՝ մինչ հիվանդանոց տեղափոխվելը։ Միջադեպը մեծ ուշադրություն է դարձրել չինական տեխնոլոգիական ընկերությունների հաճախակի արտաժամյա պահանջներին[30]։

JD.com[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն բանից հետո, երբ 58.com-ի 996-ի ժամանակացույցը հայտնի է դարձել հանրությանը՝ JD.com-ի փոխնախագահ Գանգ Հեի ներքին նամակը համացանցում է հայտնվել, որը պարունակում էր JD.com-ի ղեկավար թիմին պահանջ՝ ներդնել 996 աշխատանքային ժամ համակարգը «ճկուն հիմունքներով»[31]։

2019 թվականի մարտի 15-ին JD.com-ի աշխատակիցը պնդել է, որ որոշ բաժիններ սկսել են իրականացնել 995 ժամանակացույցը (9-ից մինչև երեկոյան 9-ը, բայց շաբաթական 5 օր), մինչդեռ այլ բաժիններ արդեն ավարտել են դա։ Զեկույցից հետո JD.com-ի հասարակայնության հետ կապերի բաժինը հայտարարել է, որ արտաժամյա աշխատանքը պարտադիր չէ[32]։

Ընկերության հիմնադիր Ռիչարդ Լյուն աշխատանքային գրաֆիկից դժգոհողներին անվանել է «ծույլիկներ»[33]։

Pinduoduo[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի հունվարի սկզբին Pinduoduo էլեկտրոնային առևտրի պլատֆորմը մեղադրվել է իր աշխատակիցներին չափազանց ինտենսիվ արտաժամյա աշխատանքի դրդելու մեջ, ինչը ենթադրաբար հանգեցրել է Կարոշիի 22-ամյա բանվորի մահվանը[34][35]։ Ավելի ուշ Pinduoduo-ի պաշտոնական էջը տեղադրլ էց (բայց կարճ ժամանակ անց ջնջվեց) պատասխանը Zhihu-ում, որտեղ ասվում է[36]՝

Հունվարի սկզբին տեղի ունեցած վթարից ընդամենը մի քանի օր անց մեկ այլ աշխատակից ինքնասպան է եղել՝ նետվելով[37][38]։ Հունվարի 10-ին լրատվական աղբյուրները հայտնել են, որ ընկերությունը աշխատանքից ազատել է աշխատակցին, որը հրապարակել է լուսանկարներ, որտեղ երևում է, թե ինչպես են իր գործընկերոջը տեղափոխում շտապօգնության մեքենա[39][40]։

Youzan[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2019 թվականի հունվարին Youzan-ի աշխատակիցը Maimai սոցիալական հարթակում հայտարարել է, որ իրենց ղեկավարը կատարել է 996 ժամանակացույցը[41]։ Youzan-ի գործադիր տնօրեն Բայ Յան պատասխանել է՝ «Լավ կլիներ մի քանի տարի անց հետ նայել»[17]։ Որոշ լրատվամիջոցներ քննադատել են այս ժամանակացույցը[42]։ Ավելի ուշ նույն ամսվա ընթացքում Հանգչժոու Սիհու շրջանի աշխատանքի վերահսկման խումբը հայտարարել է, որ ընկերությունը հետաքննության մեջ է[43]։

Այլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առնվազն 40 ընկերություններ, ներառյալ Huawei-ը և Alibaba Group-ը իրականացրել են 996-ի ժամանակացույցը կամ էլ ավելի ինտենսիվ այլընտրանք[44][45]։

Առցանց բողոքի ակցիաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

996.ICU GitHub արշավ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2019 թվականի մարտի 26-ին ստեղծվել է 996.ICU պահոցային կայքը։ GitHub-ի շտեմարանում նշվում է, որ «996.icu» անվանումը վերաբերում է այն բանին, թե ինչպես են ծրագրավորողները, ովքեր աշխատում են 996 համակարգի ներքո (09:00-21:00, շաբաթական 6 օր)՝ հնարավոր է, որ ունենան վտանգ առողջության վատթարացման և վերակենդանացման բաժանմունքում հայտնվելու վերաբերյալ։ Շարժման կարգախոսն է՝ «մշակողների կյանքը կարևոր է»[46][47][48][49][50][51][52]։

Երկու օր անց՝ 2019 թվականի մարտի 28-ին, պահոցն արդեն ստացել էր 50 հազար աստղ, իսկ 2019 թվականի մարտի 30-ին՝ 100 հազար աստղ, ինչը այն դարձրել էGitHub-ի ամենաթրենդային պահոցը[53]։ Կայքը հասել է 120 հազար աստղի 2019 թվականի մարտի 31-ին, իսկ 200 հազար աստղի՝ 2019 թվականի ապրիլի 9-ին՝ դարձնելով այն GitHub-ի երկրորդ ամենահայտնի պահոցը։ Ակտիվության բուռն ալիքը հանգեցրել էնրան, որ պահեստի «խնդիրը» էջը լցվել էսպամով և փակվել, ինչը բուռն քննարկվել էZhihu-ում, Sina Weibo-ում և WeChat-ում[1][54]։

Պահեստի սկզբնական նպատակն էր ցուցակագրել այն ընկերություններին, որոնք օգտագործում են 996 աշխատանքային ժամ համակարգը, սակայն այն շուտով վերածվել էշարժման։ Հակա-996 լիցենզիան ստեղծվել է 996 համակարգ օգտագործող ընկերություններին բացահայտորեն արգելելու համար օգտագործել բաց կոդով[Ն 1], որը լիցենզավորված է դրա ներքո[55][56]։

2019 թվականի ապրիլի 2-ին լայնորեն հաղորդվել է, որ TencentQQ զննարկիչը և WeChat-ը, Alibaba-ի UC զննարկիչը, Qihoo 360-ի 360 զննարկիչը և շատ այլ քրոմիումի վրա հիմնված մայրցամաքային չինական բրաուզերներ արգելափակել են 996.icu պահոցը GitHub-ում, նկարագրելով այն որպես «ապօրինի և խարդախ կայք»[27][57]։

2019 թվականի ապրիլի 18-ին Microsoft-ի և GitHub-ի աշխատակիցները ստեղծել են «support.996.ICU» անունով GitHub պահոց՝ ի աջակցություն 996-ի։ ICU քարոզարշավի մասին նրանք կարծում են, որ կարող է ենթարկվել չինական կառավարության գրաքննության[58][59][60][61][62][63]։

Արձագանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աջակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջեք Ման ասել է, որ աշխատողները պետք է համարեն 996-ը «մեծ օրհնություն», քանի որ ոչ մի կերպ չկա «հասնելու [մեկ] ուզած հաջողությանը առանց հավելյալ ջանք և ժամանակ վճարելու»[27][64][65][66][67][68][69], մինչդեռ Ռիչարդ Լյուն՝ JD.com-ի հիմնադիրն ասել, որ «Սլաքներն իմ եղբայրները չեն»[27][33]։ Ջեյսոն Կալականիսը՝ ձեռներել էև ներդրող 996-ը նկարագրում է որպես «նույն աշխատանքային էթիկան, որը կառուցել է Ամերիկան»[70]։

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինական մի քանի լրատվամիջոցներ քննադատել են 996 աշխատանքային համակարգը։ «Սինհուա» լրատվական գործակալության աշխատակից Սին Շի Պինգը ասել է, որ համակարգը «խախտում է աշխատանքային օրենսդրությունը և վտանգում է առողջությունը և ապագան[Ն 2]: Այն վնասում է աշխատասեր աշխատողներին և հանդիսանում է աշխատասեր ոգու թյուրիմացություն»[71]։ People's Daily-ն գրել է, որ «քրտնաջան աշխատանք» քարոզելը չի նշանակում դիմել և կիրառել 996 համակարգը»[72][73][74]՝ մինչդեռ China News Service-ի խմբագրականում ասվում է, որ «անհրաժեշտ է կյանքը փոխանակել փողի հետ»[75]։

Beijing Daily-ն քննադատել է Ջեք Մային և Ռիչարդ Լյուին 996 աշխատանքային գրաֆիկով «պարծենալու» համար՝ պնդելով, որ այն «ուղղված է քողարկելու աշխատավարձի կրճատումը կամ աշխատանքից ազատելը»[76], մինչդեռ Banyuetan-ի թղթակից Վանգ Սինյան հայտարարել է, որ որոշ ձեռնարկատերեր արհամարհել են օրենքը և 996-ը կապել քրտնաջան աշխատանքի հետ՝ այն անվանելով «թունավոր» հավի ապուր։ Վանգը նաև հայտարարել է, որ համակարգը կապ չունի աշխատակիցների աշխատասիրության հետ, այլ ամեն ինչ կապ ունի ընկերության շահերի հետ[77]։

Python-ի ստեղծող Գիդո վան Ռոսսումը 996-ի աշխատանքային գրաֆիկն անվանել է «անմարդկային»[55][78][79][80]։ 2021 թվականին չինացի գիտնականները շեշտել են քաղաքականություն մշակողների վրա, որ «կարիք կա բարեփոխել աշխատանքային քաղաքականությունը՝ Չինաստանում մեկ աշխատողի համար աշխատաժամանակի կրճատումն իրականացնելու համար (և նաև զսպելու ավելորդ աշխատանքային մշակույթները, ինչպիսին 996-ն է)»[81]։ Նրանք պնդել են, որ առանց նման նախաձեռնությունների երկակի շրջանառության քաղաքականությունը դատապարտված է ձախողման։

Իրավական խնդիրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

996 աշխատանքային ժամի համակարգը Գերագույն ժողովրդական դատարանի կողմից 2021 թվականի օգոստոսի 27-ին համարվել է անօրինական[82]։ Այդուհանդերձ կասկած է առաջացել, թե արդյոք այս վճիռն ամբողջությամբ կատարվելու է, թե ոչ[83][84]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Նման լիցենզիան չի համապատասխանում բաց կոդով ծրագրային ապահովման սահմանումների մեծամասնությանը, ինչպիսին է «բաց աղբյուրի սահմանումը», քանի որ 996-ի բացառումը համարվում է օգտագործման նպատակի սահմանափակում։
  2. Չշփոթել Սի Ցզինպինի հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Xue Yujie (2019 թ․ մարտի 28). David Paulk (ed.). «Chinese Developers Protest Overwork on GitHub». Sixth Tone (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  2. Denise Hruby (2018 թ․ մայիսի 8). «Young Chinese are sick of working long hours». BBC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 2-ին.
  3. Zhao, Ang (2018 թ․ հունիսի 3). «不接受"996"是不能吃苦?媒体:合法权益应获保障» [Do not accept "996" is not able to work hard? Media: Legal rights should be protected]. Xinhuanet (պարզեցված չինարեն). Workers' Daily. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  4. Sarah Dai; Li Tao (2019 թ․ հունվարի 29). «China's work ethic stretches beyond '996' as tech companies feel the impact of slowdown». South China Morning Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  5. Li Yuan (2017 թ․ փետրվարի 22). «China's Grueling Formula for Success: 9-9-6». The Wall Street Journal (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  6. Zheping Huang (2019 թ․ մարտի 20). «No sleep, no sex, no life: tech workers in China's Silicon Valley face burnout before they reach 30». South China Morning Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 5-ին.
  7. 7,0 7,1 Wang, Jenny Jing (2020). «How managers use culture and controls to impose a '996' work regime in China that constitutes modern slavery». Accounting & Finance (անգլերեն). 60 (4): 4331–4359. doi:10.1111/acfi.12682. ISSN 1467-629X. S2CID 225463581.
  8. Lu, Ying-Ying (2019 թ․ ապրիլի 13). «Ep. 42: To 996, or Not to 996, That Is the Question». Pandaily (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 29-ին.
  9. Yuan Yang (2019 թ․ ապրիլի 3). «China tech worker protest against long working hours goes viral». Financial Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 5-ին.
  10. Bill Ide (2019 թ․ ապրիլի 4). «China Tech Workers Protest Long Work Hours in Online Campaign». VOA News (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 5-ին.
  11. Lin Qiqing; Raymond Zhong (2019 թ․ ապրիլի 29). «'996' Is China's Version of Hustle Culture. Tech Workers Are Sick of It». The New York Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 3-ին.
  12. Hamer, Lars (2022 թ․ դեկտեմբերի 5). «China's Gen-Z Is Entering the Workforce. Employers Are Terrified». Sixth Tone (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 3-ին.
  13. Yang, Stephanie (2023 թ․ հունվարի 30). «Burned out by COVID, Chinese professionals take up nomadic life: 'I wasted so much time'». Los Angeles Times. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 3-ին.
  14. Yip, Waiyee (2021 թ․ սեպտեմբերի 1). «China steps in to regulate brutal '996' work culture». BBC News. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 3-ին.
  15. Wang, Pinzhi (2018 թ․ մարտի 30). «50.7%受访者称所在企业有"加班文化"» [50.7% of respondents said their companies have an "overtime culture"]. Xinhuanet (պարզեցված չինարեն). China Youth Daily. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  16. Justin Bergman (2016 թ․ օգոստոսի 26). «Inside the high-pressure world of China's start-up workers». BBC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  17. 17,0 17,1 Liu, Jia, ed. (2019 թ․ հունվարի 31). «默认996工作制背后:被撕掉的焦虑遮羞布» [Behind the default 996 work system: the shame of being torn off anxiety]. 第一财经 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  18. Liang, Lu-Hai (2021 թ․ հունվարի 21). «The psychology behind 'revenge bedtime procrastination'». BBC. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 19-ին.
  19. Tsui, Audrey H.H. (2008 թ․ հունիսի 27). «Asian wellness in decline: a cost of rising prosperity». International Journal of Workplace Health Management. 1 (2): 123–135. doi:10.1108/17538350810893919. ISSN 1753-8351. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 29-ին.
  20. Monet, Charmika (2014 թ․ մարտի 26). «Working to Death in China». The Diplomat. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 29-ին.
  21. «英报:过劳死提醒中国人"懒散些"» [British newspaper: overwork death reminds Chinese people to "be lazy"]. People's Daily. Xinhua News Agency. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 29-ին. «信息技术(IT)从业人员似乎尤其脆弱:近日一项覆盖35万IT从业者的调查显示,98.8%的受访者表示自己有健康问题。» [Information technology (IT) workers appear to be particularly vulnerable: a recent survey covering 350,000 IT workers showed that 98.8% of respondents said they had health problems.]
  22. «Death from Overwork in China». China Labour Bulletin (անգլերեն). 2006 թ․ օգոստոսի 11. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 19-ին.
  23. Tan, JS (2022). «Tech Workers Lie Flat». Dissent. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 19-ին.
  24. Zhang, Jiayun; Chen, Yang; Gong, Qingyuan; Wang, Xin; Ding, Aaron Yi; Xiao, Yu; Hui, Pan (2021 թ․ մարտ). «Understanding the Working Time of Developers in IT Companies in China and the United States». IEEE Software. 38 (2): 96–106. doi:10.1109/MS.2020.2988022. ISSN 0740-7459. S2CID 218777201.
  25. «Leak from 58.com: Chinese tech companies' overtime culture». e27 (անգլերեն). 2016 թ․ սեպտեմբերի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 28-ին.
  26. Zhao, Lei; Wang, Yu (2016 թ․ սեպտեմբերի 3). «58同城员工吐槽"996工作制"» [58 Tongcheng employees spit out "996 work system"]. Phoenix New Media (պարզեցված չինարեն). The Beijing News. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 «Office workers in China organise a rare online labour movement». The Economist. 2019 թ․ ապրիլի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 29-ին.
  28. Shead, Sam (2021 թ․ մայիսի 6). «Why some tech workers are turning down jobs at TikTok». Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 23-ին.
  29. Huang, Zheping (2021 թ․ հոկտեմբերի 31). «TikTok Owner ByteDance Mandates Shorter Working Hours». Bloomberg.com. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 23-ին.
  30. «Death of 28-year-old ByteDance employee fuels ongoing controversy on overwork in Chinese tech companies». KrASIA. 2022 թ․ փետրվարի 23. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 24-ին.
  31. Song, Tao (2016 թ․ սեպտեմբերի 2). «不学好!曝京东云高管"以身作则"实行996工作制» [To be no good! JD's executives were exposed to "lead as example" to implement the 996 work system]. qudong.com (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  32. Xu, Qian'ang (2019 թ․ մարտի 12). «京东回应"955工作制":不强制,但要全情投入» [JD's responses to "955 working hour system": not mandatory, but emplorees need to be fully engaged at work]. Guancha.cn (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  33. 33,0 33,1 Josh Horwitz; Brenda Goh (2019 թ․ ապրիլի 13). «China's JD.com boss criticizes 'slackers' as company makes cuts». Reuters (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 29-ին.
  34. Yujie Xue (2021 թ․ հունվարի 4). «Death of 22-year-old Pinduoduo employee renews controversy over China's 996 overwork culture, sparking an investigation». South China Morning Post. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 5-ին.
  35. «Death of Chinese tech worker fuels anger over brutal hours». The Washington Post. 2021 թ․ հունվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 11-ին.
  36. «知乎回应拼多多账号截图:身份真实无误相关回答实为自行删» [Zhihu's responses to Pinduoduo screenshots: No doubts of authenticity, answer was actually self-deleted]. Sina News. 2021 թ․ հունվարի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 4-ին.
  37. «2 employee deaths and a viral video renew debate of China's '996' overwork culture». Fortune. 2021 թ․ հունվարի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 11-ին.
  38. «New employee death at Chinese tech giant Pinduoduo prompts calls for boycott». The Washington Post. 2021 թ․ հունվարի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 11-ին.
  39. «网传拼多多员工因在网上发布同事被抬上救护车的照片,被管理层逼迫主动辞职、赶出公司?事件真实性如何?» [It was reported that a Pinduoduo employee was forced to resign and kicked out of the company by the management for posting photos of a colleague being carried in an ambulance online? What is the authenticity of the incident?]. Zhihu. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 25-ին.
  40. «拼多多员工因发帖被逼主动辞职». Sina News. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 11-ին.
  41. 三言财经 (2019 թ․ հունվարի 28). «有赞年会宣布996制度、鼓励员工离婚,为什么越来越多企业炫耀"扭曲"价值观?». 36氪 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  42. 张瑜 (2019 թ․ հունվարի 29). 尹淑琼 (ed.). «强推"996"工作制 有赞做错了什么?». 南报网 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  43. 尹莉娜 (2019 թ․ հունվարի 31). «杭州劳动监察部门回应有赞"996"工作制:已介入调查». 搜狐 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  44. Wen, Jing (2019 թ․ ապրիլի 5). «互联网公司加班问题加剧 40家陷"996"工作制风波» [The problem of overtime work in Internet companies has intensified, and 40 companies are caught in the "996" work system troubles]. China Central Television (պարզեցված չինարեն). Beijing Youth Daily. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 9-ին.
  45. Qiqing, Lin; Zhong, Raymond (2019 թ․ ապրիլի 29). «'996' Is China's Version of Hustle Culture. Tech Workers Are Sick of It». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 8-ին.
  46. «996.ICU/README.md». GitHub. 2019 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  47. Yingzhi Yang (2019 թ․ մարտի 29). «'Developers' lives matter' – Chinese software engineers use Github to protest against the country's 996 work schedule». South China Morning Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  48. «China's tech workers protest brutal work culture with communist jingles». Inkstone (անգլերեն). 2019 թ․ մարտի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  49. 局长 (2019 թ․ մարտի 29). «No sleep, no sex, no life,程序员这次忍不了了». 开源中国 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  50. Xinmei Shen (2019 թ․ մարտի 28). «Follow China's "996" work hours and you'll end up in an ICU, says Chinese developer». Abacus (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  51. RADII China (2019 թ․ մարտի 28). «GitHub Protest Over Chinese Tech Companies' "996" Culture Goes Viral». RADII (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  52. Liao, Shannon (2019 թ․ ապրիլի 2). «Chinese developers use GitHub to protest long work hours». The Verge (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 9-ին.
  53. 橙皮书 (2019 թ․ մարտի 28). «用代码抗议996加班:集结在github上的程序员,正在进行一场社会实验». 36氪 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  54. Alfred数据室 (2019 թ․ մարտի 29). «数据解读|都是哪些程序员在GitHub上反对996?». 澎湃新闻 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  55. 55,0 55,1 唐云路; 罗骢 (2019 թ․ ապրիլի 4). «996 惹怒程序员之后,他们的抗议引发了全球关注». Qdaily (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 5-ին.
  56. «火爆的996.ICU项目正在酝酿开源许可证 禁止996公司使用». cnBeta.COM (պարզեցված չինարեն). 蓝点网. 2019 թ․ մարտի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 31-ին.
  57. Xinmei Shen (2019 թ․ ապրիլի 3). «Chinese browsers block protest against China's 996 overtime work culture». Abacus (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 3-ին.
  58. Shannon Liao (2019 թ․ ապրիլի 22). «Microsoft workers pressure company to stand by embattled Chinese GitHub repo». The Verge (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  59. David Reid (2019 թ․ ապրիլի 23). «Microsoft employees add support to Chinese tech workers protesting 'grueling' overtime culture». CNBC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  60. «Microsoft workers join China's debate over grueling workweek». ABC News (անգլերեն). Associated Press. 2019 թ․ ապրիլի 22. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  61. Rosalie Chan (2019 թ․ ապրիլի 23). «A group of Microsoft and GitHub employees have come out in support of Chinese tech workers protesting the infamous '996' work hours». Business Insider (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  62. Sarah Emerson (2019 թ․ ապրիլի 23). «Microsoft Employees Support Chinese Developers Fighting for Fair Labor Practices». Motherboard (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  63. Caroline O'Donovan (2019 թ․ ապրիլի 22). «A Post About China's "996" Workweek Went Viral On GitHub. Now Microsoft Employees Want To Protect It From Censorship». BuzzFeed News (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 23-ին.
  64. Serenitie Wang; Daniel Shane (2019 թ․ ապրիլի 16). «Jack Ma endorses China's controversial 12 hours a day, 6 days a week work culture». CNN (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  65. «Jack Ma defends the 'blessing' of a 12-hour working day». BBC News (անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  66. Lulu Yilun Chen; Bloomberg (2019 թ․ ապրիլի 15). «Alibaba's Jack Ma Again Endorses China's '996' Overtime Culture as Testament to Professional Passion». Fortune (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  67. Nicole Lyn Pesce (2019 թ․ ապրիլի 15). «Alibaba's Jack Ma calls the '996' — China's 72-hour workweek — a 'huge blessing'». MarketWatch (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  68. Lily Kuo (2019 թ․ ապրիլի 15). «Working 9 to 9: Chinese tech workers push back against long hours». The Guardian (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
  69. Bryce Covert (2019 թ․ ապրիլի 21). «The Richest Man in China Is Wrong. 12-Hour Days Are No 'Blessing.'». The New York Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 3-ին.
  70. @Jason (April 15, 2019). «#Founders: We're up against #JackMa...» (Թվիթ) – via Թվիթթեր.
  71. 辛识平 (2019 թ․ ապրիլի 15). «辛识平:奋斗应提倡,996当退场». 新华网 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  72. «【#你好,明天#】». 人民微博--人民日报 (պարզեցված չինարեն). 2019 թ․ ապրիլի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  73. «人民日报微评:崇尚奋斗 绝不等于强制"996"». 新浪财经. 2019 թ․ ապրիլի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  74. «人民日报发声:崇尚奋斗,不等于强制996». 搜狐. 中国财经报. 2019 թ․ ապրիլի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  75. «逃离996:我宁可不婚不育不买房,也不要拼命». 人民网 (պարզեցված չինարեն). 中国新闻网. 2019 թ․ ապրիլի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  76. 董禹含 (2019 թ․ ապրիլի 15). «马云强东争相鼓吹"996"背后是变相降薪或裁员». 人民网 (պարզեցված չինարեն). 北京日报. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  77. 王新亚 (2019 թ․ ապրիլի 15). 孔德明 (ed.). «半月谈评论:996与奋斗无关,与利益有关». 半月谈 (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 16-ին.
  78. Qu, Tracy (2019 թ․ ապրիլի 9). «How GitHub became a bulletin board for Chinese tech worker complaints». Quartz (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 29-ին.
  79. «Alibaba's Founder Jack Ma Says 996 Work Schedule Is a Blessing for Employees». PingWest (անգլերեն). 2019 թ․ ապրիլի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  80. Rita Liao (2019 թ․ ապրիլի 12). «China's startup ecosystem is hitting back at demanding working hours». TechCrunch (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
  81. Javed, Saad Ahmed; Bo, Yu; Tao, Liangyan; Dong, Wenjie (2021 թ․ հունիսի 7). «The 'Dual Circulation' development model of China: Background and insights». Rajagiri Management Journal (անգլերեն). 17: 2–20. doi:10.1108/RAMJ-03-2021-0016. ISSN 0972-9968.
  82. «China Spells Out How Excessive 996 Work Culture is Illegal». Bloomberg.com (անգլերեն). 2021 թ․ օգոստոսի 27.
  83. Meng, Siyuan (2021 թ․ նոյեմբերի 15). «China's burned-out tech workers are fighting back against long hours». MIT Technology Review. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 21-ին. «But even though authorities and state media seem to be taking a tougher stand, it is unclear when or if the rules that make 996 illegal will be fully enforced.»
  84. Liu, Hong Yu (2022 թ․ հունվարի 24). «The role of the state in influencing work conditions in China's internet industry: Policy, evidence, and implications for industrial relations». Journal of Industrial Relations. 65: 12. doi:10.1177/00221856211068488. ISSN 0022-1856. «The contradictory rulings by the district courts in these cases, one for the employee and two against, suggest that the legislative framework in China is not in a position that can stand firmly to defend workers against the inhumane and unlawful working hours. Wang and Cooke (2021) found a similar level of arbitrariness in court rulings in labour disputes between Chinese platforms and their workers.»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]