Jump to content

Գրչագիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Գրչագիր, հայկական գրատեսակ։ Միջնադարում հայտնի է նաև «աղյուսակագիր» կամ «տախտակագիր», ժամանակակից բանասիրության մեջ՝ «ուղղագիծ կամ ուղղանկյուն երկաթագիր» անուններով։ Գրչագրի ուղղաձիգ գծերը իրար միանում են ուղղանկյան տակ, հորիզոնական ուղիղ նուրբերով։ Գրվում է երկու տողագծերի միջև, հավասար բարձրությամբ, ուղիղ և թեք գրությամբ։ Գրչագրի գրչության հիմնական գիր էր մինչև 12-րդ դարը՝ բազմաթիվ տարբերակներով։ Երբ բոլորգիրը դարձավ գրչության հիմնական գիր, գրչագիրը երկաթագրի հետ միասին օգտագործվեց գերազանցապես որպես գլխագիր։ Այժմ օգտագործվում է հատկապես վերնագրերում, գրքերի ձևավորումների մեջ։ Գրչագիր տերմինը կիրառվում է նաև «ձեռագիր» իմաստով, վերջինս դիտվում է որպես գրչի կողմից կամ գրչով գրված գիրք։

Հայերեն ձեռագրերի հիմնական տառատեսակները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տառատեսակ Դարեր Տառատեսակի տարբերակ
Երկաթագիր V-IX դդ.
Ուղղագիծ Երկաթագիր/Գրչագիր V-XIդդ Ա գրչագիր V IX 1
Բոլորագիր XII-XIIIդդ Ա
Շղագիր X-XIդդ
Նոտրգիր XIVդդ


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանի «Գրչագիր» հոդվածից (հ․ 3, էջ 236 )։