Jump to content

Դարաշրջան (էպոխա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Դարաշրջան, Էպոխա, ժամանակաշրջան, որն ունի միայն իրեն ներհատուկ էական գծեր։ Դարաշրջանի համար հատկանշական են դարակազմիկ իրադարձություններ ու երևույթներ, բնության մեջ, հասարակական կյանքում, գիտության, արվեստի և այլ բնագավառներում տեղի ունեցող որոշակի պրոցեսներ։ Դարաշրջանը արտահայտում է հասարակական կյանքի զարգացման որակապես նոր աստիճան և, սովորաբար, սկսվում դարագլուխ կազմող անցքերով ու երևույթներով։ Օրինակ, կապիտալիզմի դարաշրջանը սկսվում է բուրժուական հեղափոխություններով։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունը բացեց մարդկության զարգացման նոր դարաշրջան։ Ամեն մի դարաշրջանում առաջադրվել են զարգացման կոնկրետ պահանջներ, որոնց լուծմամբ հնարավոր է դարձել հասարակության առաջընթացը։ Դարաշրջաններում տեղի ունեցող երևույթները օրինաչափ են և պատճառակցված։ Դարաշրջանների միջև գոյություն ունի չընդհատվող հաջորդականություն, կենդանի, օրգանական կապ։

Ժամանակաշրջանների բաժանումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուրաքանչյուր նոր դարաշրջան ժխտում է հին սկզբունքները, հաստատում նորերը։ Ամեն մի երկրում տվյալ դարաշրջան ունի իր ուրույն գծերը, օրինաչափությունները։ Միևնույն դարաշրջանում տարբեր երկրներում ծագում են թեև ժամանակով նույն, բայց տարաբնույթ երևույթներ։ Հիմք ընդունելով մարքս-լենինյան ուսմունքը սոցիալ-տնտեսական ֆորմացիաների մասին, Հայաստանի պատմությունը պարբերացվում է ըստ հետևյալ դարաշրջաների։ Նախնադարյան-համայնական հասարակարգը ընդգրկում է հին քարի դարից մինչև մ․ թ․ ա․ I հազարամյակի սկիզբը, ստրկատիրության դարաշրջան՝ մ․ թ․ ա․ 9-րդ դարից - մ․ թ․ 3-րդ դար, վաղ ֆեոդալիզմի դարաշրջան՝ 4-9-րդ դարեր։ 15-18-րդ դարեր ֆեոդալիզմի դեգրադացիայի շրջանն է, 19-րդ դարում Արևելյան Հայաստանում ֆեոդալիզմի քայքայման և կապիտալիզմի ձևավորման Դարաշրջան (Արևմտյան Հայաստանում այս դրությունը հարատևում է ցայսօր), իսկ 1920 թվականից սկսվել է սոցիալիզմի դարաշրջանը։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 311