Jump to content

Լենինն անիվների վրա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Լենինի հուշարձան (այլ կիրառումներ)
«Լենինն անիվների վրա»
Լենինի հուշարձանը Օկտյաբրսկայա երկաթուղու դեպոյի մոտ
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ԲնակավայրՄոսկվա և Komsomolskoy Ploshchadi Proezd?
Շինության ձևՔանդակ
Ներկա վիճակԿանգուն

Լենինի հուշարձան Օկտյաբրսկայա երկաթուղու դեպոյի մոտ («Լենինն անիվների վրա», ռուս.՝ Памятник Ленину у депо Октябрьской железной дороги, «Ленин на колёсах»), հուշարձան Ռուսաստանի մայրաքաղաք Մոսկվայում, որը նվիրված է ռուս հեղափոխական գործիչ, բոլշևիկ, Հոկտեմբերյան հեղափոխության առաջնորդ Վլադիմիր Լենինին։ Գտնվում է Լենինգրադյան կայարանի հարևանությամբ, Օկտյաբրսկայա երկաթուղու դեպոյի դիմաց։ Քանդակը տեղադրված է երկաթուղասայլակի վրա և այդպիսով շարժական է[1]։ Հուշարձանի հեղինակն է քանդակագործ Իսաակ Աբրամովիչ Մենդելևիչը[2]։ Սա Մոսկվայում համաշխարհային պրոլետարիատի առաջնորդի առաջին հուշարձաններից մեկն է և աշխարհում միակ Լենինն անիվների վրա[3]։

Հուշարձանի հասցեն` ք. Մոսկվա, Կոմսոմոլսկայա հրապարակի պողոտա, 3բ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոկտեմբերյան հեղափոխության 8-րդ տարեդարձի տոնակատարությանը նախապատրաստվելու ընթացքում երկաթուղային բանվորներն առաջարկել են դեպոյի տարածքում տեղադրել Վլադիմիր Լենինի հուշարձանը։ Այդ գաղափարը աջակցության է արժանացել։ Ոչաշխատանքային ժամերին բանվորները երկաթուղային մանրամասերից պատվանդան էին պատրաստում[2]։ Պատվանդանի նախագծի հեղինակն էր հինգերորդ քարշատեղամասի ղեկավար Յակովլևը[3]։ Մտահղացման համաձայն` հուշարձանը պետք է ոչ միայն կարողանար շարժվել երկաթուղով, այլև պտտվել սեփական առանցքի շուրջը[1], որի համար նախատեսված է հատուկ լծակ։

Քանդակի համար գումարը բանվորները հավաքել են մետաղի ջարդոն հանձնելով և վագոնների վերանորոգման շաբաթօրյակների ժամանակ։ Այնուամենայնիվ, երբ անհրաժեշտ միջոցները հավաքվեցին, պարզվեց, որ մինչև տարեդարձը քիչ ժամանակ է մնացել, և քանդակագործները չեն հասցնի պատրաստել հուշարձանը։ Որոշվեց պատվանդանի վրա տեղադրել Լենինգրադյան կայարանի նախասրահի քանդակը[2]։ Ավելի ուշ կայարանում տեղադրվեց ավելի կոթողային հուշարձան[3]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուշարձանը պատրաստված է գիպսից և երանգավորված է բրոնզագույն[3]։ Լենինը կանգնած է ողջ հասակով` բարձր պատվանդանի վրա։ Նրա ձախ ձեռքը բռունցքված է և հենվում է սյանը, իսկ աջ ձեռքը տաբատի գրպանում է[4]։ Պատվանդանը պատրաստված է շոգեքարշի եռակցված շարժաձողերից, սահալծակներից, դարձիչներից, որդնակային փոխանցիչներից։ Այն կանգնած է դուրս գրված տենդերի (ջրի և վառելիքի պահեստավագոն) երկաթուղային չորս անիվների վրա[3]։ Պատվանդանի մանրամասերը ներկված են սև և կարմիր[5]։ Պատվանդանի հիմքին փակցված է մետաղական տախտակ` հետևյալ գրությամբ. «Կանգնեցված է Օկտյաբրսկայա երկաթուղու 5-րդ քարշատեղամասի լոկոմոտիվային և վագոնային արհեստանոցների բանվորների կողմից 5.XI - 1925»[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Вечно живой: 9 самых удивительных и странных памятников Ленину». riarealty.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 19-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Кожевников Р.Ф. Перед локомотивным депо Октябрьской железной дороги // Скульптурные памятники Москвы. — М.: Московский рабочий, 1983.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Александр Добровольский (2013 թ․ ապրիլի 21). «Вождя революции посадили на колеса». Московский комсомолец. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 19-ին.
  4. Москва, Выпуски 4-6. — М.: Гос. изд-во худож. лит-ры, 1984. — С. 172.
  5. Андрей Ольховский. «Ленин на колесах». «Узнай Москву». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 19-ին.