Ծուռքիթ քարադր
| Ծուռքիթ քարադր | |
 Ծուռքիթ քարադր | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Քորդավորներ (Chordata) |
| Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
| Դաս | Թռչուններ (Aves) |
| Կարգ | Քարադրանմաններ (Charadriiformes) |
| Ընտանիք | Քարադրներ (Charadriidae) |
| Ցեղ | Anarhynchus |
| Տեսակ | Ծուռքիթ քարադր (A. frontalis) |
| Միջազգային անվանում | |
| Anarhynchus frontalis | |
| Տարածվածություն և պահպանություն | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Խոցելի տեսակ  Տաքսոնի տարածվածությունը | |
Ծուռքիթ քարադր[1] (լատին․՝ Anarhynchus frontalis) քարադրների ընտանիքի թռչուն[2], Նոր Զելանդիայի էնդեմիկ կենդանիներից է։
Բնության պահպանության միջազգային միությունը այս տեսակը ընդգրկել է հատուկ պահպանության մեջ՝ որպես խոցելի տեսակ։
Բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծուռքիթ քարադրն ունի 21 սմ երկարություն, քաշը՝ 40-70 գրամ[3]։ Վիզը կարճ է, թևերը համեմատաբար երկար են, լայն, պոչը կարճ է, սեպաձև[4]։ Կարճ թաթերը ունեն երեք մատներ՝ երկար ճանկերով։ Առավել նշանավոր առանձնահատկությունն այն է, որ կտուցի ծայրը գրեթե միշտ թեքվում է աջից, իսկ կտուցը ավելի երկար է, քան մյուս քարադրանմաններինը[5]։ Թևերը, պոչը և մեջքը մոխրագույն են`մի փոքր շագանակագույն երանգով[6]։ Փորը, կրծքավանդակը և գլխի առջևի մասը սպիտակ են։ Գլուխը մուգ մոխրագույն է։ Աչքերի երկայնքով մինչև կտուցը և գլխի հետևի հատվածը ունի սև շերտ։ Կրծքավանդակի վրա կա սև ժապավեն, որն ավելի հստակ արտահայտված է որձերի մոտ։ Կտուցը, թաթերը և փետուրների եզրերը սև են[7]։
Կենսակերպ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծուռքիթ քարադրը սնվում է միջատներով (հատկապես թրթուրներով), որդերով և այլ անողնաշարավորներով, որոնք նա գտնում է քարերի տակ։ Էգը դնում է 2 ձու՝ սպիտակից բաց մոխրագույն մուգ կետերով[8]։ Ձագերը դառնում թռչող թռչուններ և անմիջապես լքում են բույնը[9]։ Հասունությունը տեղի է ունենում 3 տարեկանում[10]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծուռքիթ քարադրը բնակվում է Նոր Զելանդիայի ափերին։ Այն հանդիպում է նաև Քենտերբերիի և Օտագոյի շրջաններում, Հարավային կղզու շրջաններում, իսկ ձմռանը չվում է Հյուսիսային կղզու Պլոտսի ծոց[11]։
Սպառնալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թռչունների այս տեսակի պոպուլյացիան ներառում է 3000-5000 թռչուն, որը 40 տարի է շարունակաբար նվազում է[12]։ Ամենամեծ սպառնալիքը գալիս է անձից, օրինակ՝ լողափերի օգտագործումը որպես լողի տարածք և դրանով իսկ անհանգստություն է առաջացնում։ Մինչև 1940 թվականը թռչունները պարբերաբար գնդակահարվում էին սպորտային նպատակներով, մինչև վերջնականապես դա արգելվեց[10]։ Հիմնական թշնամիներն են տեղական Դոմինիկյան որորը, որը փչացնում է բները, ինչպես նաև ներմուծված կատուները[10]։ Նախնական պահպանման միջոցառումները Հյուսիսային կղզում ձմեռողների բների և թռչունների հաշվարկներն են, ինչպես նաև բնակչության վերահսկողությունը[13]։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Ծուռքիթ քարադրների տարածման արեալ -
-
-
-
-
-
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994). Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ. Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich. Moskva: "RUSSO". ISBN 5-200-00643-0. OCLC 32830504.
- ↑ Matcham, Howard (2019 թ․ հունիսի 26). «The moss genus Fissidens in New Zealand». Journal of Bryology. 41 (3): 300–300. doi:10.1080/03736687.2019.1621071. ISSN 0373-6687.
- ↑ «Anarhynchus frontalis: BirdLife International». IUCN Red List of Threatened Species. 2012 թ․ մայիսի 1. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 11-ին.
- ↑ «How wry is a Wrybill?». Wader Study. 126 (3). 2019 թ․ հոկտեմբերի 31. doi:10.18194/ws.00164. ISSN 2058-8410.
- ↑ Smith, Kimberly G. (1998-11). «The Field Guide to the Birds of New Zealand Barrie Heather Hugh Robertson». The Condor. 100 (4): 776–776. doi:10.2307/1369773. ISSN 0010-5422.
- ↑ Murphy, Elaine C.; Keedwell, Rachel J.; Brown, Kerry P.; Westbrooke, Ian (2004). «Diet of mammalian predators in braided river beds in the central South Island, New Zealand». Wildlife Research (անգլերեն). 31 (6): 631. doi:10.1071/WR03033. ISSN 1035-3712.
- ↑ Dos Remedios, Natalie; Lee, Patricia L.M.; Burke, Terry; Székely, Tamás; Küpper, Clemens (2015-08). «North or south? Phylogenetic and biogeographic origins of a globally distributed avian clade». Molecular Phylogenetics and Evolution (անգլերեն). 89: 151–159. doi:10.1016/j.ympev.2015.04.010.
- ↑ Jones, A.D. (1977-01). «The Reader's Digest Atlas of the Universe, Patrick Moore, Reader's Digest Atlas Services Pty. Ltd. Sydney, 1974. 270 x 365 mm., 272 pages». Cartography. 10 (1): 46–46. doi:10.1080/00690805.1977.10437961. ISSN 0069-0805.
- ↑ Environment New Zealand 2007. New Zealand. Ministry for the Environment. Wellington, N.Z.: Ministry for the Environment. 2007. ISBN 978-0-478-30192-2. OCLC 191954294.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ 10,0 10,1 10,2 Wiersma, Popko; Kirwan, Guy M. (2020 թ․ մարտի 4). «Wrybill (Anarhynchus frontalis)». Birds of the World. doi:10.2173/bow.wrybil1.01.
- ↑ Swaffield, Simon (1997-10). «Inventing New Zealand: Everyday Myths of Pakeha Identity By Claudia Bell. Penguin Books (NZ) Ltd Auckland, 1996». New Zealand Geographer. 53 (2): 66–66. doi:10.1111/j.1745-7939.1997.tb00508.x. ISSN 0028-8144.
- ↑ Medway, David G. (2000). The Reed field guide to common New Zealand shorebirds. Auckland [N.Z.]: Reed. ISBN 0-7900-0738-X. OCLC 46915204.
- ↑ Reed, T. M.; Barrett, C.; Barrett, J.; Hayhow, S.; Minshull, B. (1985-03). «Diurnal variability in the detection of waders on their breeding grounds». Bird Study. 32 (1): 71–74. doi:10.1080/00063658509476857. ISSN 0006-3657.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Bernhard Grzimek: Grzimeks Tierleben. Deutscher Taschenbuch Verlag GmbH & Co.KG,München 1968, ISBN 3-423-05970-2
- David Burnie: Tiere die grosse Bild-Enzyklopädie. Dorling Kindersley Verlag GmbH, München 2001, ISBN 3-8310-0202-9
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ծուռքիթ քարադր» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ծուռքիթ քարադր» հոդվածին։ |
| ||||||
