Հովհաննես Սարուխանյան (բժիշկ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հովհաննես Սարուխանյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Սարուխանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Հովհաննես Սարուխանյան
Ծնվել է	մարտի 25, 1938(1938-03-25)
Ծննդավայր	Հայաստան, Երևան
Մահացել է	մարտի 15, 2022(2022-03-15) (83 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան
Կրթություն	Երևանի Մխիթար Հերացու անվան Պետական Բժշկական Համալսարան
Մասնագիտություն	վիրաբույժ
Գիտական աստիճան	բժշկական գիտությունների դոկտոր
Ծնողներ	հայր՝ Վազգեն Սարուխանյան
Պարգևներ

Հովհաննես Վազգենի Սարուխանյան (մարտի 25, 1938(1938-03-25) - մարտի 15, 2022(2022-03-15), Երևան, Հայաստան), վիրաբույժ։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1963), պրոֆեսոր (1979), ՀՀ ԲԳԱ (1998), Վիրաբուժության ԳԱ (1999) ակադեմիկոս։

Վազգեն Սարուխանյանի որդին է, Հովհաննես Հովհաննեսի Սարուխանյանի հայրը։

Մահացել է 2022 թվականի մարտի 15-ին։

Կրթություն

• 1955–1961 թթ. - սովորել և ավարտել է Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտի բուժկանխարգելիչ ֆակուլտետում։
• 1961–1963 թթ. - ուսանել է կլինիկական օրդինատուրայում՝ ՀՀ ԳԱԱ Լ. Հովհաննիսյանի անվան Սրտաբանության գիտահետազոտական ինստիտուտի վիրաբուժական բաժնում։

Գիտական գործունեությունը

• 1965 թ. պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Սրտամկանի վերանոթավորման ներսրտապարկային վիրաբուժական մեթոդների համեմատական գնահատականը» թեմայով։
• 1969 թ. պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն «Դեղորայքային միջոցների երկարատև ինֆուզիան ռեգիոնար անոթներ՝ որովայնի խոռոչի օրգանների վիրաբուժական հիվանդությունների բարդությունների կանխարգելման և բուժման ժամանակ» թեմայով։
• Հեղինակել է ավելի քան 200 գիտական աշխատություններ, 13 ուսումնամեթոդական ձեռնարկներ, 4 դասագրքեր, 8 նորարարական առաջարկներ, 9 գյուտեր։
• Ղեկավարել է 7 դոկտորական և 23 թեկնածուական ատենախոսությունների պաշտպանություն։
• ԽՍՀՄ-ում առաջինն է մշակել զույգ թոքերի միանվագ տրանսպլատացիայի մոդելը, առաջինն է կատարել խոլեդոխոլիթիազի ժամանակ արտամարմնային հարվածող ալիքային լիթոտրիպսիան։ Ուսումնասիրել և գործնականում ներդրել է սինթետիկ միջադիրների կիրառումը սրտամկանի հետինֆարկտային թուլության, պարենխիմատոզ օրգանների վնասվածքի ժամանակ։ Հայաստանում առաջինն է կատարել անգիոպուլմոնոգրաֆիա, աորտոարտերիոգրաֆիա, լիմֆոգրաֆիա, պորտոգրաֆիա, պանկրեատոդուոդենալ մասնահատում՝ ենթաստամոքսային գեղձի գլխիկի ուռուցքի և կեղծ ուռուցքային պանկրեատիտների ժամանակ, լյարդի ձախ բլթի մասնահատում՝ լյարդ-բջջային քաղցկեղի ժամանակ, աջ բրոնխի մասնահատում պլաստիկայով՝ թոքի քաղցկեղի ժամանակ, կերակրափողի ներպլևրալ պլաստիկա այրվածքային նեղացումների ժամանակ, վիրահատություններ որովայնի խոռոչի էկտոպիկ ֆեոքրոմոցիտոմայի, հարվահանաձև գեղձի ադենոմայի, ինսուլինոմայի կապակցությամբ։ Մշակել է ստամոքսի մասնահատման ժամանակ գասրոէնտերոանաստոմոզի, պերֆորատիվ խոցի, ստոծանու կերակրափողային բացվածքի ճողվածքի ալոպլաստիկ վիրահատությունների, մեխանիկական դեղնուկի ժամանակ բիլեոդիգեստիվ անաստոմոզների նոր մեթոդներ, որոնք ճանաչվել են որպես գյուտեր։
• 2003, 2008, 2013 թվականներին կազմակերպել է վիրաբույժների միջազգային կոնֆերանսներ։

Աշխատանքային գործունեությունը

• 1963-1988 թթ. - աշխատել է ԽՍՀՄ Առողջապահության նախարարության Երևանի բժիշկների կատարելագործման ինստիտուտի կրծքային վիրաբուժության և անեսթեզիոլոգիայի ամբիոնում՝ կրտսեր գիտաշխատողից մինչև ամբիոնի պրոֆեսոր։
• 1987 թվականից առ այսօր - Վիրաբույժների հայկական ասոցիացիայի նախագահ։
• 2000 թվականից առ այսօր - Հիմնադրել և ղեկավարում է Հայկական վիրաբուժություն XXI Պրոֆեսիոնալների միությունը։
• 1987-առ այսօր - ՀՀ ԱՆ վիրաբուժության գլխավոր մասնագետ-ՀՀ գլխավոր վիրաբույժ։
• 2000-առ այսօր - ՀՀ ՊՆ և ՆԳՆ գլխավոր խորհրդատու։
• 1988-2008 թթ. - Մ. Հերացու անվան Երևանի պետական բժշկական համալսարանի վիրաբուժական հիվանդությունների թիվ 1 ամբիոնի վարիչ։
• 2011-առ այսօր - Մ. Հերացու անվան Երևանի պետական բժշկական համալսարանի վիրաբուժական հիվանդությունների թիվ 3 ամբիոնի վարիչ։
• 2011 թվականից առ այսօր - «Էրեբունի» և «Նաիրի» բժշկական կենտրոնների վիրաբուժական կլինիկաների ղեկավար։
• Մ. Հերացու անվան Երևանի պետական բժշկական համալսարանի վիրաբուժության մասնագիտական խորհրդի անդամ է։

Պարգևներ և կոչումներ

• «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի մեդալ (2013)։
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (1989)։
• Հայաստանի Հանրապետության գիտության վաստակավոր գործիչ (2007)։
• Մխիթար Հերացու մեդալ (2000)՝ Հայաստանում առողջապահության և բժշկագիտության զարգացման համար։
• ՀՀ ՊՆ «Մարշալ Բաղրամյան» մեդալ (2006)։
• բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր։
• ՀՀ բժշկական ակադեմիայի իսկական անդամ։
• Արժանացել է «Առողջապահության գերազանցիկ» և «Գյուտարար-ռացիոնալիզատոր» կոչումներին։
• Սպիտակի երկրաշարժից տուժածներին բուժօգնություն ցուցաբերելու ժամանակ գործադրած ջանքերի, գերազանց աշխատանքի ու արիության համար պարգևատրվել է ՀՀ կառավարության շնորհագրով ու պատվոգրով (1989)։
• 2007 և 2008 թթ. Հայկական Բանակի 15 ամյակի և Արցախի ազատամարտին ակտիվ մասնակցության համար, ինչպես նաև Առողջապահության բնագավառում անբասիր գործունեության համար պարգևատրվել է Հայաստանի վարչապետի հուշամեդալով։
• Պարգևատրվել է Հայաստանի Առողջապահության նախարարության Ոսկե մեդալով (2008)։
• Վիրաբուժության զարգացման և կադրերի պատրաստման, Հայաստանի բժշկագիտության մեջ ունեցած ավանդի համար շնորհվել է Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի Ոսկե հուշամեդալ։