Jump to content

Նվագակցություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիեննական վալսի տիպիկ նվագակցության օրինակ

Նվագակցություն, հոմոֆոն երաժշտական հյուսվածքում այն ամենը, որ ուղեկցում է ստեղծագործության գլխավոր մեղեդիական ձայնին՝ բացահայտելով դրա ներդաշնակային և ռիթմական կառույցը։ Կարող է լինել լիահնչություն ստեղծող ակորդների շարք (ժողովրդական երաժշտության մեջ պարզագույն ձևերից են դամը, հարվածային գործիքների ռիթմական ֆոնը են, սակայն, մեծ մասամբ, Նվագակցության բազմաթիվ հարմոնիաների և լրացուցիչ մեղեդիական ձայների բարդ համակցություն է, որ գլխավոր մեղեդիի հետ միասին արտահայտչական զգալի բեռնվածք է կրում, հոգեբանորեն խորացնում երկի բովանդակությունը, երբեմն էլ՝ նաև նկարագրական ֆոն ստեղծում։ Արևմտաեվրոպական երաժշտության մեջ որպես կոմպոզիցիոն միջոց ձևավորվել է 16-րդ դարի վերջի (Նվագակցություն գրվում էր գեներաիբասի ձևով)։ Նվագակցության արտահայտչականությունը մեծ է վիեննական դասականների երկերում (18-19-րդ դարերի սկիզբ) և ռոմանտիկական ոճում, որոնցում այն հաճախ հոգեբանորեն անհատականացված է, և իր նշանակալիությամբ հավասարվում է երկի գլխավոր ձայնին։ Երաժշտության հյուսվածքի «տրոհումը» գլխավոր ձայնի և Նվագակցության հաճախ սոսկ պայմանական կարող է լինել, իսկ պուիֆոնիայում Նվագակցության հասկացությունն ընդհանրապես բացառված է։ Մեներգչին կամ մենանվագողին ուղեկցող Նվագակցություն կարող է հանձնարարված լինել մի գործիքի (դաշնամուր, երգեհոն, կիթառ և այլն) կամ անսամբլի, նվագախմբի, երգչախմբի են։ Գեղարվեստական նվագակցումը կատարողական արվեստի արժանավոր և դժվարին բնագավառներից է։


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 399
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նվագակցություն» հոդվածին։