Պաստառի թանգարան Վիլանովում

Պաստառի թանգարան Վիլանովում
Տեսակ	պատկերասրահ և ազգային թանգարան
Երկիր	Լեհաստան
Տեղագրություն	Վարշավա
Մասն է	Վարշավայի ազգային թանգարան
Հասցե	ul. St. Kostki Potockiego 10/16, 02-958 Warszawa
Հիմնադրվել է	1968
Կայք	postermuseum.pl

Պլակատի թանգարան կամ Պաստառի թանգարան Վիլանովում ( լեհ.՝ Muzeum Plakatu w Wilanowie), աշխարհի ամենահին պլակատների թանգարան։ Հիմնադրվել է 1968 թվականին, Լեհաստանի մայրաքաղաք Վարշավայում գտնվող Վիլանովի պալատային համալիրում և իր տեսակի մեջ առաջինն է աշխարհում^[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պլակատի թանգարանը Վիլանովում Վարշավայի սզգային թանգարանի մի մասն է։ Այն ստեղծվել է Ազգային թանգարանին պատկանող մի քանի հազար պաստառների դրամաշնորհի միջոցով, որոնք պատրաստվել են թանգարանի տնօրեն Ստանիսլավ Լորենցի կողմից։ Պաստառի թանգարանը բացվել է 1968 թվականի հունիսին՝ դառնալով աշխարհի առաջին թանգարանը՝ նվիրված արվեստի այս ձևին^[2]։

Հիմնադրման ժամանակ թանգարանն իր հավաքածուում ունեցել է 13000 նմուշ, այդ թվում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակաշրջանից պահպանված մոտ 500 պաստառ։ Թանգարանի հավաքածուն անընդհատ աճում է լեհ և միջազգային դոնորների նվերների շնորհիվ^[3]։

20-րդ դարի կեսերին լեհերի հետաքրքրությունը պաստառների արվեստի և պաստառների հավաքման նկատմամբ զգալիորեն աճել է՝ ազդվելով ազգային կինոգործիչների վիզուալային ոճով, ինչպիսին է Անջեյ Վայդան^[4]։ Կոլեկցիոներները փնտրել և ի մի են բերել ֆիլմեր, պիեսներ և հատկապես մյուզիքլներ գովազդող պաստառներ։ Վարշավայի պաստառների արվեստի ամենամյա մրցույթը ձեռք է բերել համաշխարհային համբավ՝ ի վերջո հանգեցնելով Պաստառի թանգարանի հիմնադրմանը 1968 թվականին^[5]։

Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաստառների թանգարանը գտնվում է Վարշավայի ծայրամասում։ Այն տեղակայված է պատմական Վիլանովի պալատական և պարտեզային համալիրում, 19-րդ դարի ձիավարության նախկին դպրոցի տեղում^[3]։

Շինությունը կառուցվել է 1848 թվականին, որի հեղինակն է ճարտարապետ Ֆրանցիսեկ Մարիա Լանցին (1799-1875)։ Նրա անունը հիշատակվում է թանգարանի շենքի ճակատային մասում։ Շինությունը 1968 թվականին տրամադրվել է Պաստառների թանգարանին։ Հետագայում թանգարանն ընդլայնվել է նոր պատկերասրահներով` դառնալով ցուցադրման համար ժամանակակից տարածք։

Հավաքածու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականի Վիլանովի Պաստառի թանգարանի հավաքածուի ավելի քան 55000 պաստառներից 30000 միավորը ներկայացնում է Լեհաստանի պաստառների արվեստի պատմությունը 1892 թվականից մինչև 2002 թվականը։ Պաստառի թանգարանում պահվում է պաստառների աշխարհի ամենամեծ հավաքածուներից մեկը։ Թանգարանի հավաքածուն մշտապես համալրվում է Լեհաստանի պաստառների արվեստի և պատմության մշտական ցուցադրությունների, արտասահմանյան պաստառների արվեստի և թեմատիկ ցուցանմուշների միջոցով^[2]։

Թանգարանը կազմակերպում է աշխարհի տարբեր ծայրերից ժամանած նշանավոր պաստառների նկարիչների ժամանակավոր ցուցադրություններ և համագործակցում է աշխարհի արվեստի թանգարանների և պատկերասրահների հետ։

Նրա հավաքածուի թիվը հասել է մոտավորապես 62000 աշխատանք։ Դրանք ներառում են, ի թիվս այլոց. լեհական և արտասահմանյան պաստառների հավաքածուներ ամբողջ աշխարհից՝ 19-րդ դարի վերջից մինչև մեր օրերը, ներառյալ Լեհական պլակատի դպրոցի հավաքածուն։ Թանգարանի հավաքածուում ներկայացված են նաև Պաբլո Պիկասոն, Էնդի Ուորհոլը և Ստասիս Էյդրիգևիչյուսը։

Պաստառի միջազգային բիենալե Վարշավայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաստառների միջազգային բիենալեն Վարշավայում, որը մեկնարկել է 1966 թվականին, թանգարան է տեղափոխվել 1994 թվականին, որտեղ այն անցկացվում է մինչ օրս յուրաքանչյուր երկրորդ տարին մեկ անգամ։ Պաստառի միջազգային բիենալեն դարձել է աշխարհում առաջին պաստառի բիենալեն^[6]։ Այսօր այն գրավում է ավելի քան 2000 մասնակիցներ ամբողջ աշխարհից, երբ այն անցկացվում է^[2]։

Պաստառի 23-րդ միջազգային բիենալեն տեղի է ունեցել 2012 թվականին։ 2016 թվականին, Պաստառի միջազգային բիենալեի 50-ամյակի կապակցությամբ, 25-րդ Համաշխարհային միջազգային պաստառի բիենալեն (IPBW) հրավիրել է հիսուն ականավոր նկարիչների՝ մասնակցելու 50/50/50 ցուցահանդեսին։ Նրանց աշխատանքները վերարտադրվել են թվային տպագրության տեսքով Վարշավայի քաղաքային լուսավորված բաներներում։

Բիենալեի շրջանակներում Պաստառների թանգարանի գործարկումը նպաստել է այս միջոցառման շրջանակներում ցուցադրվող աշխատանքներից արտասահմանյան պաստառների հավաքածուի ձևավորմանը։ Ստեղծվել է արտասահմանյան պաստառների ներկայացուցչական հավաքածու, որը կարելի է եզակի համարել համաշխարհային մասշտաբով։ Այն անմրցակից է այլ հայտնի ռեսուրսների հետ, երբ խոսքը վերաբերում է անցյալ դարի երկրորդ կեսի պաստառների հավաքածուին^[7]։

2018 թվականին թանգարանի հիմնադրման 50-ամյակի կապակցությամբ կազմակերպվել է «+ - 1968» ցուցահանդեսը, որում ցուցադրվել են, ի թիվս այլոց, ստեղծագործությունները. Էնդի Ուորհոլ, Ռոյ Լիխտենշտայն, Ռոբերտ Ինդիանա և Ֆրենկ Ստելլա^[8]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]



«Մահանալու ժամանակ չկա» Կորոնա 2020	«Բաբելոնյան աշտարակում» ֆիլմի պաստառ հեղինակ՝ Միխալ Թադեուշ Գոլանսկի	«Դրվածք» պիեսի պաստառ հեղինակ՝ Միխալ Թադեուշ Գոլանսկի, 2013	«Միայնությունից դեպի ամբողջականություն»^[9] ֆիլմի պաստառ, 2021	Ալեքսեյ Կոնստանտինովիչ Տոլստոյի սիրելի ստեղծագործություններով պաստառ հեղինակ` Կլավդի Լեբեդև, 1888



Hermanns & Froitzheim փողկապների գովազդ Յուլիոս Կլինգեր, 1911)	Ցուցահանդեսի ցուցասրահ	Ցուցահանդեսի ցուցասրահ	Հիգիենայի և առողջության ցուցահանդեսի իրազեկման պաստառ Կոնստանտին Ռայսկի, 1908

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ http://www.postermuseum.pl/
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 «History: The Poster Museum at Wilanów». Poster Museum at Wilanów. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 11-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 Lorentz, Stanislaw (1974). Guide to museums and collections in Poland. Interpress Publishers. էջ 267.
↑ «"WIESZCZ" – слово непереводимое». chernenko.org. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.
↑ Fusco, Tony (1994). Posters: Identification and Price Guide. Avon Books. էջեր 180. ISBN 9780380770106.
↑ Eye: The International Review of Graphic Design. Wordsearch, Ltd. 3–4 (9–16): 84. 1993. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
↑ «O kolekcji Muzeum Plakatu».
↑ «Wystawy / Muzeum Plakatu w Wilanowie». web.archive.org. 2022 թ․ մարտի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
↑ «Aloneness to Oneness». 2021 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Poster Museum, Wilanów within Google Arts & Culture
Թանգարան պաշտոնական կայք

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաստառի թանգարան Վիլանովում» հոդվածին։

[_42810524e9292413-1] ttp://www.postermuseum.pl/

[:1-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 «History: The Poster Museum at Wilanów». Poster Museum at Wilanów. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 11-ին.

[Lorentz_1974_267-3] 3,0 ^3,1 Lorentz, Stanislaw (1974). Guide to museums and collections in Poland. Interpress Publishers. էջ 267.

[4] «"WIESZCZ" – слово непереводимое». chernenko.org. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.

[5] Fusco, Tony (1994). Posters: Identification and Price Guide. Avon Books. էջեր 180. ISBN 9780380770106.

[6] Eye: The International Review of Graphic Design. Wordsearch, Ltd. 3–4 (9–16): 84. 1993. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (օգնություն)

[7] «O kolekcji Muzeum Plakatu».

[8] «Wystawy / Muzeum Plakatu w Wilanowie». web.archive.org. 2022 թ․ մարտի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)

[9] «Aloneness to Oneness». 2021 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 4-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]