Արջնագռավ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արջնագռավ
Արջնագռավ
Արջնագռավ
Դասակարգում
Թագավորություն  Կենդանիներ (Animalia)
Տիպ/Բաժին Քորդավորներ (Chordata)
Ենթատիպ Ողնաշարավորներ (Vertebrata)
Դաս Թռչուններ (Aves)
Կարգ Ճնճղուկազգիներ (Passeriformes)
Ընտանիք Ագռավներ (Corvidae)
Ցեղ Ագռավ (Corvus)
Տեսակ Արջնագռավ (C. corax)
Միջազգային անվանում
Corvus corax
Տարածվածություն և պահպանություն
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝
Քիչ մտահոգող տեսակ

Տաքսոնի տարածվածությունը
Տաքսոնի տարածվածությունը
Արջնագռավ

Արջնագռավ (լատին․՝ Corvus corax), ագռավների ընտանիքի թռչուն։ Նստակյաց է, քիչ տարածված։

Արջնագռավի տարածվածությունը երկրագնդի վրա

Արտաքին կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարմնի երկարությունը 64 սանտիմետր է, թևերի բացվածքը՝ 120-150 սանտիմետր, կենդանի զանգվածը՝ 798-1560 գրամ։ Սև, փայլուն փետրածածկով խոշոր թռչուն է։ Կտուցը հաստ է, երկար, պոչը՝ երկար՝ բութ սրված։

Կենսակերպ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արջնագռավները հաճախ հանդիպում են փոքր խմբերով, սակայն բնադրում են մեկուսացած զույգերով՝ ժայռապատերին։ Ճարպիկ թռիչքի ընթացքում, թևերը պարբերաբար փակելով, արագ պտույտներ է գործում՝ կողքից կողք և, վայր ընկնելու տպավորություն թողնելով՝ կարճ տարածություն անցնելուց հետո նորից պարզում է թևերը։ Ձայնը հեռու տարածվող կոպիտ կռռոց է։ Լայնորեն տարածված է լեռներում։

Սննդառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սնվում է անողնաշարավորներով, մանր ողնաշարավորներով, լեշերով։

Բնադրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարսանեկան զույգերը պահպանվում են ողջ կյանքի ընթացքում։ Գարնանային թռիչքային խաղերը (արուների հետապնդումը էգին) նկատվում են դեռևս փետրվարի սկզբից մարտի ընթացքում։ Բների նորոգումը կամ նորերի կառուցումն ավարտվում է փետրվարի կեսերին։ Բույնը գավաթաձև է, ծավալուն՝ ճյուղերից, երբեմն՝ մետաղալարերից, ցամքարը՝ բրդե լաթերից։ Բնադրում է ժայռաքիվերին, երբեմն՝ էլեկտրասյուների հենակներին։

Սերունդը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արջնագռավի ձվերի տեսքը

Ձվերը բներում հայտնվում են փետրվարի կեսերից, լրիվ քանակով՝ մարտի ընթացքում։ Դնում է 49 մմ տրամագծով, բաց կապույտ՝ մուգ կանաչից սևավուն վրձնախազերով ու գծիկներով 4-6 ձու։ Թխսակալում է հիմնականում էգը՝ 19-21 օր։ Ձագերը բներում հայտնվում են մարտի 2-րդ տասնօրյակին, զանգվածաբար՝ մայիս-հունիսին։ Մայիսի առաջին կեսին նորելուկ ձագերի կողքին գրանցվում են հասուն, թռիչքի պատրաստ ձագեր։ Հունիսի վերջին նույնպիսի ձագեր են գրանցվում Խոսրովի անտառ արգելոցում։ Թռիչքին տիրապետող երիտասարդ ձագերը հայտնվում են հուլիսի 2-րդ տասնօրյակից։ Հաճախ թռիչքային խաղեր են նկատվում սովորական հողմավար բազեի հետ, համատեղ թռիչքի է դիմում սպիտակագլուխ անգղերի խմբում (սրանց հայտնաբերած լեշից օգտվելու համար)։

Օգտակար է որպես բնական սանիտար, սակայն վերջին տասնամյակում, տարածքների սեփականաշնորհումից հետո, դաշտերում լեշերի գոյությունը խիստ նվազել է, որը արջնագռավի թվաքանակի կրճատման պատճառ կարող է դառնալ։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արջնագռավ» հոդվածին։
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արջնագռավ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արջնագռավ» հոդվածին։